و خلاصه، حميم در مقابل «بردا» و غسّاق در مقابل شراب آمده و اين ميرساند كه مراد از «بردا» آب خنك و از «شراب» شربت است وانگهى خواب با شراب تناسب ندارد كه گوئيم: در آنجا خواب و شراب نميچشند.
بَرَد
(بر وزن فرس) تگرگ در اقرب الموارد آمده: «البرد حبّ الغمام» تگرگ را از آنجهت برد گويند كه سرد و منجمد شدهى ابر است. (مفردات).
«وَ يُنَزِّلُ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فِيها مِنْ بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَصْرِفُهُ عَنْ مَنْ يَشاءُ» نور: 43، در اين آيه «مِنْ جِبالٍ» بيان است از «السَّماءِ» و كلمهى «مِنْ بَرَدٍ» احتمال دارد كه بيان باشد از «جِبالٍ» يعنى آن كوهها از تگرگ و قطعههاى يخ تشكيل يافتهاند، و احتمال دارد كه مفعول «يُنَزِّلُ» باشد يعنى نازل ميكند تگرگ را، و معناى آيه چنين است: نازل ميكند از آسمان از كوههائى كه در آن است از قطعههاى يخ، پس آن تگرگ را بآنكه بخواهد ميرساند و از آنكه ميخواهد بر ميگرداند.
اين آيه، صريحا ميرساند: در طبقات جوّ كوههائى وجود دارد كه از قطعههاى يخ تشكيل شدهاند.
علم امروز اين حقيقت را روشن ميكند: بخار آب كه از دريا بر ميخيزد بطبقهى سردى از هوا وارد شده بصورت سوزنهاى يخ و برگهاى برف در ميايد و كوههائى از يخ و برف تشكيل ميدهد خلبانان بآن قسمت وارد شده و از وجود آن خبر دادهاند.
آقاى مهندس بازرگان در كتاب (باد و باران در قرآن) ص 64- 65 مينويسد: بارانهاى طوفانى از ابرهاى انباشته مطبقى ميريزد كه ... تا ارتفاعات بيش از 10 كيلو- متر صعود مىنمايند. اين ابرهاى جوشان و خروشان بصورت كوههائى در ميايند كه قسمت بالاى آن سوزنهاى يخ و برگههاى برف ميشود و گاهى مملوّ از تگرگ است تا قبل از جنگ بين المللى اوّل كه