بنى و بناء و بنيان و بنية و بناية، همه مصدر و بمعنى بنا ساختن است، و بناء چنانكه قاموس و مفردات تصريح كرده بمعنى مفعول (مبنىّ) نيز آمده است و بنّاء كسى است كه بنا كردن ميداند.1- «أَ أَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقاً أَمِ السَّماءُ بَناها» نازعات: 27، آيا شما از حيث خلقت محكمتريد يا آسمان كه ساخت آنرا «جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِراشاً وَ السَّماءَ بِناءً» بقره: 22، ظاهرا مراد از «بناء» مصدر بمعنى مفعول است يعنى: زمين را براى شما گسترده و آسمانرا بنائى قرار داد «وَ الشَّياطِينَ كُلَّ بَنَّاءٍ وَ غَوَّاصٍ» ص 37: براى سليمان هر شيطان بنّاء و غوّاص را مسخّر كرديم كه براى وى بنا مىساختند و در دريا غوّاصى ميكردند.
بنيان
2- اهل لغت و تفسير، بنيان را مصدر گفتهاند ولى ظاهرا اين كلمه در قرآن همه جا بمعناى مفعول (مبنىّ) بكار رفته است مثل «أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى تَقْوى مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٍ خَيْرٌ أَمْ مَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى شَفا جُرُفٍ هارٍ» توبه: 109، آيا آنكه بناى خويش را بر تقواى خدا و رضاى او پايه نهاده بهتر است يا آنكه بناى خود را بر كنار سيلگاه فرو ريختنى پايه نهاده است؟در المنار ذيل همين آيه گويد:بنيان مصدر است مثل عمران و غفران و از آن بنا اراده شود مانند خانه و مسجد و در اينجا بنا مراد است.و نظير اين آيه است آيه 21 كهف و غيره.3- «قالُوا ابْنُوا لَهُ بُنْياناً فَأَلْقُوهُ فِي الْجَحِيمِ» صافّات: 97 اين آيه در حالات ابراهيم عليه السّلام است و ظاهرش آنست كه: گفتند براى او بنائى بسازيد پس او را در آتش
لطفا منتظر باشید ...
