ابْصِر - قاموس قرآن جلد 1

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

قاموس قرآن - جلد 1

سیدعلی اکبر قرشی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و امّا اينكه گفتيم فعل بصر از باب افعال بمعنى ديدن آمده شواهد آن از قرآن بسيار است، بلكه باستثناى دو آيه‏ى فوق و آيه «يُبَصَّرُونَهُمْ» معارج: 11، كه از باب تفعيل است، تمام افعال بصر در قرآن مجيد از باب افعال بكار رفته‏اند «أَ فَسِحْرٌ هذا أَمْ أَنْتُمْ لا تُبْصِرُونَ» طور: 15، «لِمَ تَعْبُدُ ما لا يَسْمَعُ وَ لا يُبْصِرُ»

مريم: 42، «وَ تَرَكَهُمْ فِي ظُلُماتٍ لا يُبْصِرُونَ» بقره: 17.

4- «بَلِ الْإِنْسانُ عَلى‏ نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ وَ لَوْ أَلْقى‏ مَعاذِيرَهُ»

قيامت: 14- 15 بعضى‏ها گفته‏اند: تاء «بَصِيرَةٌ»

براى مبالغه است و بعضى آنرا بمعنى دليل گرفته و گفته‏است: بلكه انسان شاهد و حجّت نفس خودش است هر چند عذرهايش را هم القاء كند، بنظر ميايد كه با ملاحظه‏ى آيه‏ى قبل «يُنَبَّؤُا الْإِنْسانُ يَوْمَئِذٍ بِما قَدَّمَ وَ أَخَّرَ»

معناى اوّل بهتر باشد، زيرا در اين آيه فرموده: روز قيامت انسان بآنچه عمل كرده خبر داده ميشود، بعد در مقام اعراض ميفرمايد: بلكه انسان بر نفس خود يكپارچه بصيرت و بينائى است هر چند در مقام دفاع عذرهائى هم بياورد.

ابْصِر

5- «قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَ أَسْمِعْ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ» كهف: 26 كلمه «أَبْصِرْ بِهِ وَ أَسْمِعْ» صيغه‏ى تعجّب و بمعنى «چه بينا چه شنوا» است چنانكه اهل تفسير تصريح كرده‏اند، يعنى: بگو خدا بآنچه توقّف كرده‏اند داناتر است، غيب آسمانها و زمين براى اوست، چه بينا و چه شنواست جز او دوستى برايشان نيست.

همچنين كلمه‏ى «أَسْمِعْ بِهِمْ وَ أَبْصِرْ» در آيه «أَسْمِعْ بِهِمْ وَ أَبْصِرْ يَوْمَ يَأْتُونَنا» مريم: 38، چه شنوا و بينايند روزيكه پيش ما ميايند.

6- بصير

بينا «وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ» بقره: 96، «جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً» يونس: 67، «وَ آتَيْنا ثَمُودَ النَّاقَةَ مُبْصِرَةً» اسراء: 59، كلمه‏ى «مبصر و مبصرة» را در دو آيه‏ى فوق و نحو

/ 330