قاموس قرآن جلد 1

در آنزمان هواپيماها توانستند ببالاى ابرها برسند و خلبانان پرده‏هاى بافته شده از يخ را كه همان ابرهاى مرتفع است مشاهده نمايند، كسى خبر از وجود يخ يا برف يا تگرگ در ابرهاى آسمان نداشت.

در ص 138- 143 در باره آيه‏ى فوق مطالب جالبى آورده و در ص 142 در ردّ توجيه طريحى ميگويد:

لطف آيه در اين است كه بر خلاف انتظار و توجيه طريحى، نميگويد چه چيزى نازل ميكند چون در خود ابر و در بالا يخ و تگرگ است ولى بزمين كه ميرسد ممكن است ...

بصورت تگرگ بماند و يا آب شود و رگبار باشد.

ولى ناگفته نماند: چنانكه در بالا گفتيم: احتمال دارد «مِنْ بَرَدٍ» مفعول «يُنَزِّلُ» باشد وانگهى ضمير «به» در «فَيُصِيبُ بِهِ» به كلمه‏ى «برد» بر ميگردد يعنى آن تگرگ را ميريزد و ميرساند در اين صورت بسخن آقاى بازرگان «آيه نميگويد چه چيزى نازل ميكند ...» محلّى نميماند. مگر آنكه بگوئيم ضمير «به» به «ما نزل» راجع است كه از «ينزّل» فهميده ميشود. و بايد چنين باشد كه بيان بودن «مِنْ بَرَدٍ» براى «مِنْ جِبالٍ» قريب بيقين است.

مخصوصا با در نظر گرفتن حديث ذيل.

در الميزان و صافى و برهان از كافى از امام صادق از على عليه السّلام نقل شده: «انّ اللَّه عزّ و جلّ جعل السحاب غرابيل المطر تذيب البرد حتى تصير ماء لكيلا يضرّ به شيئا يصيبه و الذى ترون من البرد و الصواعق نقمة من اللَّه عزّ و جلّ فيصيب بها من يشاء من عباده».

اين حديث در مجمع البحرين (مادّه سحب) نيز «نقمة من اللَّه» نقل شده ولى آقاى بازرگان آنرا «رحمة من اللَّه» نقل و ترجمه كرده و مناسب ذيل آيه كه «يصيب به الخ» بوده باشد، نقمة من اللَّه است.

ترجمه حديث آن است كه:

خداوند ابر را بمنزله‏ى غربال براى باران قرار داد، يخ را ذوب ميكند