قاموس قرآن جلد 1

قَلِيلًا وَ لْيَبْكُوا كَثِيراً جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ»

توبه: 82 تدبّر در آيه و ما قبل آن روشن ميكند كه مراد از دو امر، خبر در صورت امر است يعنى در دنيا اندكى شادى ميكنند و مى‏خندند و در آخرت بسيار گريه ميكنند، در آيه ما قبل ميفرمايد:

متخلّفين كه با رسول خدا بجنگ نرفتند از اينكار شاد شدند و بديگران گفتند: در گرما بجنگ نرويد، بگو آتش جهنّم از اين گرما شديدتر است، بعد ميگويد: كمى بخندند و بسيار گريه كنند و مأل كارشان شادى قليل و گريه كثير است و آن جزاى عملشان ميباشد (استفاده از الميزان).

ديگرى آيه «فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ» دخان: 29 بفرعونيان كه غرق شدند، آسمان و زمين گريه نكرد، غرض از گريه‏ى آسمان و زمين چيست؟.

بعضى در آيه، كلمه اهل مقدّر كرده‏اند يعنى: اهل آسمان و زمين بآنها گريه نكردند، بعضى گفته‏اند:

چون مرد بزرگى بميرد عرب در تعظيم او گويد: آسمان و زمين بر او گريه كرد و باد گريست و آفتاب تاريك گرديد و در آيه فرموده: آسمان و زمين بر آنها نگريست يعنى مردم بى‏ارزش و كم اهميّت بودند.

بايد دانست: نظير اين تعبير در روايات نيز آمده است، ثقة- الاسلام كلينى در كافى باب فقد- العلماء از امام كاظم عليه السّلام نقل كرده: آنگاه كه مؤمن از دنيا برود ملائكه و بقعه‏هاى زمين كه در آنها عبادت ميكرد و درهاى آسمان كه اعمالش از آنها بالا برده ميشد بر او گريه ميكنند ...».

در كشاف ذيل آيه فوق منقول است كه رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم فرمود:

هيچ مؤمن در غربت كه گريه كنندگانش نزد او نيستند نميميرد مگر آنكه آسمان و زمين بر او گريه ميكنند.

در تفسير برهان ذيل آيه شريفه چند حديث نقل شده كه على عليه السّلام فرمود: لكن باين (حسين بن على)