قاموس قرآن جلد 1

نحو «لَقَدْ تَقَطَّعَ بَيْنَكُمْ وَ ضَلَّ عَنْكُمْ ما كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ» انعام: 94 بنا بر قرائت عدّه‏ايكه «بَيْنُكُمْ» را مضموم خوانده و فاعل «تَقَطَّعَ» گرفته‏اند يعنى وصل و جمع شما پاره شد و آنچه گمان ميكرديد گم گرديد.

و بنا بر قرائت ديگران كه «بَيْنَكُمْ» را مفتوح خوانده و ظرف گرفته‏اند معنى آنست كه رابطه ميان شما قطع گرديد.

نا گفته نماند «بين» آنجا بكار ميرود كه داراى مسافت باشد مثل «وَ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» بقره: 164 و يا داراى عدد باشد مثل «وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ» بقره: 224 و مثل «وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ» نساء: 23 و بآنچه مقتضى معناى وحدت است در صورتى اضافه ميشود كه مكرر باشد مثل «فَافْرُقْ بَيْنَنا وَ بَيْنَ الْقَوْمِ الْفاسِقِينَ» مائده: 25 «رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنا وَ بَيْنَ قَوْمِنا بِالْحَقِّ» اعراف:

89.

«بين يديه- بين ايدينا» معناى تحت اللفظ اين تركيب، ميان دو دستش، ميان دستهاى ما، است ولى از اين تركيب نزديكى اراده ميشود، راغب گويد: «هذا الشّى‏ء بين يديك» يعنى اين بتو نزديك است. طبرسى در تفسير آية الكرسى گفته: «بين يديه» يعنى پيش اوست.

ديگران «ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ» را آنچه در پيش رو و آنچه در پشت سر است، گفته‏اند.

در هر حال، مراد از تركيب «بين يديه» آنست كه در پيش باشد خواه نزديك باشد و خواه دور و گذشته. «وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اتَّقُوا ما بَيْنَ أَيْدِيكُمْ وَ ما خَلْفَكُمْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ» يس: 45 احتمال دارد كه مراد از «ما» در دو مورد عمل بد باشد يعنى چون بآنها گفته شود بترسيد از كاريكه پيش روى شماست و اكنون مرتكب ميشويد و از عمليكه بعدا مرتكب خواهيد شد شايد مورد رحم قرار گيريد. يعنى اكنون از كار بد دست بكشيد و در آينده هم نكنيد. ولى در جوامع الجامع از