قاموس قرآن جلد 1

شده‏اند «إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ» توضيح اين مطلب گذشت و در «سماء» بيشتر روشن خواهد شد.

6: زمين در آينده قيامت كوبيده و ريز ريز خواهد شد و بزمين غير از اين مبدّل خواهد گرديد (بزمين انبساط يافته) «يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ» ابراهيم: 48 «وَ حُمِلَتِ الْأَرْضُ وَ الْجِبالُ فَدُكَّتا دَكَّةً واحِدَةً» حاقّة: 14 و نتيجه اين انبساط و اتّساع ما فوق تصور است.

7: زمين حافظ اسرار و اعمال آدمى است و روز قيامت اسرار خويش را بيرون ميدهد و گواه آنها خواهد بود «يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحى‏ لَها» زلزال: 4 و 5 8: كلمه ارض همانطور كه بتمام كره زمين اطلاق شده، ببعضى از آن نيز گفته شده است «ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ» مائده: 21 «فَلَنْ أَبْرَحَ الْأَرْضَ حَتَّى يَأْذَنَ لِي أَبِي» يوسف: 80 «فَخَسَفْنا بِهِ وَ بِدارِهِ الْأَرْضَ» قصص 81 مراد از الارض در آيه اول سرزمين فلسطين و در دومى سر زمين مصر و در سومى محلى است كه قارون و خانه‏اش در آن فرو رفت.

9: همانطور كه در اوّل گفتيم كلمه ارض در قرآن مفرد استعمال شده ولى در احاديث و نهج البلاغه بصيغه جمع (ارضون و ارضين) نيز بكار رفته است نظير كلمات فرج «لا الهَ الَّا اللَّه رَبُّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَ رَبُّ الارَضِينَ السَّبْعِ وَ ما فِيهِنَّ وَ ما بَيْنَهُنَّ» (وسائل ج 4 ص 907).

ولى چون بعضى از موارد نهج البلاغه صريح است در اينكه مراد از ارضون خشكيهاى روى زمين و باصطلاح هفت اقليم است، بايد بگوئيم كه در احاديث و جاهاى ديگر نهج البلاغه مقصود از آن خشكيهاست كه در گذشته به هفت، تقسيم ميكردند، در نهج البلاغه هست «وَ ركوبها اعناقَ سُهولِ الارَضين. ا لَمْ يَكُونوا ارْباباً فى اقطارِ الارضين. فَهُمْ حُكامٌ عَلَى العالَمينَ وَ مُلُوكٌ فى اطْرافِ