شاگردان مرحوم شيخ مرتضى انصارى همگى در مسائل سياسى ، اجتماعى دخالت داشتند مانند آخوند خراسانى و ميرزاى شيرازى و آقا سيد جمال ، گرچه معروف است كه خود شيخ در مسائل سياسى دخالت نمى كردند ولى چند حكايت نقل شده است كه نشان مى دهد كه شيخ در مسائل سياسى و اجتماعى هم دخالت داشتند.در قزوين يكى از علما تحركاتى بر ضد فتحعلى شاه انجام داد و توسط حكومت دستگير شد و شيخ پس از اطلاع نامه اى نوشت و سبب آزادى او شد.ماجراى ديگر دخالت شيخ در خصوص آزار و اذيتى بود كه از طرف ماءموران نسبت به زوار نجف و كربلا در بين راه داشتند شيخ اقدام كرد و تذكراتى را در اين خصوص به نماينده والى داد. و ديگر اينكه در عصر عثمانى تصميم گرفتند كه در نجف از ميان طلاب سى نفر سرباز بگيرند و چون با مقاومت روبرو مى شوند مى گويند: يا بايد سى نفر سرباز بدهيد يا به عوض هر نفر صد تومان بپردازيد و شيخ اين مبلغ را مى دهد و به سفير ايران در عثمانى كه نزد شيخ آمده بود مى گويد: از قول من به خليفه بگوئيد كه از نجف سرباز نگيرد.آن سفير مى گويد: من جرات نكردم اين پيغام را به خليفه بگويم تا اينكه روزى شيخ الاسلام خودشان بالاى منبر و در حضور خود خليفه گفت : امروز دعا كردن براى شيخ انصارى مرجع شيعيان بر همه مسلمانان واجب است و من فرصت را غنيمت شمردم و پيغام را به خليفه رسانيدم و تا زمانى كه شيخ زنده بود از نجف سرباز نگرفتند. پس شيخ مستقيما در گود سياست نبود اما در اين گونه امور دخالت داشت .(224)
لطفا منتظر باشید ...
