اسمايلز نويسنده مشهور انگليسى مى گويد: انسان هر قدر فقير هم باشد مى تواند در تحصيل علم ترقى كند و فقر هر چه شديد باشد مانع نيست كه شخصى در تربيت و تهذيب خود بكوشد بسيارى از رجال بزرگ دنيا با نهايت فقر و تنگدستى به برترين مراتب كمال رسيده اند بهترين شاهد ما احوال (ويليام كويت ) است كه در مدت هشت ماه دستور زبان انگليسى را آموخت .ود او مى گويد: من در مدت هشت ماه نحو انگليسى را آموختم ، من سربازى بودم و پولى نداشتم چراغ تهيه كنم كه شبها مطالعه كنم نه پدر داشتم و نه مادر و نه هيچ مشوقى ، وقتى مى خواستم قلم يا كاغذى تهيه كنم مجبور بودم آن روز غذا نخورم و گرسنه بمانم و پول خوراك خود را به مصرف قلم و كاغذ برسانم ، اين چند شاهى كه من به بهاى قلم و كاغذ مى دادم حقير نشماريد، زيرا در هفته بيش از ده شاهى نمى توانستم از خرجم پس انداز كنم ، و روزى دست به جيب خودم بردم ديدم آن هم گم شده است در اين وقت ياس و بدبختى من به منتهى درجه رسيده بود حالت غريبى در خود احساس كردم سرم را لاى بالاپوشى پيچيده مانند اطفال گريستم آيا با اين فقر و تنگدستى كه من متحمل شدم و در خلال آن به تحصيل پرداختم ديگر هيچ جوانى مى تواند از فقدان وسايل شكايت كند.پرفسور اسكندر مرى لغوى معروف ، نوشتن را با ذغال آموخت ، پرفسور مور وقتى جوان بود پول نداشت اصول نيوتن را بخرد لذا تمام آن را با دست نوشت . و للّه للّه كمرى روزى چهل ميل پياده براى تحصيل راه مى رفت و از فقر از نور مغازه ها براى مطالعه استفاده مى كرد تا ابواب معرفت بر رويش گشوده شود محصلينى كه از شدن فقر مجبور بودند تمام روز را براى بدست آوردن معيشت يوميه كار كنند و شبها را به تربيت و تهذيب و تحصيل خود بكوشند فراوانند.(88)
لطفا منتظر باشید ...
