معجزه خارق عادتى است كه باتحدى بر نبوت همراه است و تحدى قيدى است كه آن را از ساير خوارق عادات امتياز مى بخشد.و اما خارق عادت مى تواند به وساطت اراده و نفس زكى يكى ازاولياى الهى انجام شود كه در اين صورت كرامت ناميده مى شود.و مى تواند در اثر اجابت دعاى بنده اى از بندگان صالح خدا باشد و در اين حال اعانت نام مى گيرد.و نيز مى تواند با اسباب و وسائلى كه به تعليم و تعلم تحصيل مى گردد پديد آيد مانند سحر و نظاير آن .و گاه براى افشاى كسى واقع مى گردد كه به دروغ داعيه نبوت داشته و به تحدى زبان مى گشايد كه در اين حال به اهانت موسوم مى باشد مانند مسيلمه كذاب كه چون آب دهان در چاه ريخت تا بر آب آن چاه افزوده گردد آن مقدار اب كه در آن بود خشكيد وخشكيدن آن چاه بدين صورت گرچه خرق عادت است وليكن برخلاف مورد تحدى بوده و خوارى مدعى را به بار مى آورد و كذب دعوى وى را آشكار مى سازد.در اين صورت اهانت مى شود.البته خارق عادت منحصر به اقسام چهارگانه مزبور نيست زيرا برهان عقلى بر حصر آن در موارد ياد شده اقامه نشد.(416)