جابر بن حيان از حضرت صادق عليه السلام پرسيد: چرا پس از آنكه انسان پير شد كودن مى گردد؟ امام عليه السلام فرمود: اين يك قاعده كلى نيست و هركس كه پير شد كودن نمى شود كسانى هستند كه در دوره جوانى كودن مى باشند ولى نشاط و طراوت جوانى مانع است كه كوتاه فكرى آنها بصورتى چشمگير آشكار گردد پس از گذشتن اين دوران كوتاه فكر در آنان جلوه مى نمايد.اما كسى كه در جوانى دانا و آگاه و پرهيزكار است در دوران پيرى نيزهمين طور است نهايت اينكه از لحاظ نيروى جسمى مانند دوران جوانى نيست . طبقه دانشمندان در دوره پيرى داناتر و آگاهتر و تيزهوشتر از دوران جوانى به نظر مى رسند زيرا با گذشت زمان توسعه بيشترى از دانش بدست مى آورند و فكر آنان نيرومندتر ميگردد و همچنين نظرشان براى قضاوت بى غرض مى شود و مى فهمند كه بايد پيوسته از حقيقت جانبدارى نمايند.جابر: من شنيده ام پيرى فراموشى مى آورد آيا اين يك قانون كلى است ؟ امام (ع ): خير آنچه موجب فراموشى مى گردد بكار نينداختن نيروى حافظه است ، نيروى حافظه مانند ساير نيروهاى وجود انسان براى اينكه باقى بماند نيازمند به فعاليت است .اگر يك جوان هم نيروى حافظه خود را بكار نيندازد دچار فراموشى مى گردد فراموشى در بعضى از سالخوردگان دراثر اين است كه ضعف نيروى جسمى توجه آنها را نسبت به محيطى كه در آن زندگى مى كنند كم مى كند و حتى توجه آنها نسبت به نوه ها و نبيره ها اندك گردد هر اندازه كه ضعف جسمى زياد شود توجه آنها به محيط زندگى كمتر مى شود...به همين جهت حافظه آنهاديگر از فعاليت بازمى ماند و اين ركود سبب مى شود كه اولا چيزى بر ذخائر حافظه افزوده نشود و ثانيا تمام يا قسمتى از ذخائر حافظه فراموش گردد.مردم وقتى يك يا دو يا سه سالخورده را ديدند كه حافظه خود را از دست داده اند آن رايك قانون كلى مى دانند و مى گويند هر كس پير شود دچار فراموشى مى گردد.اما سالخوردگانى كه نمى گذارند براثر ضعف جسمى حافظه آنها راكد گردد در دوره سالخوردگى حافظه اى نيرومندتر از دوره جوانى دارند چون حافظه آنها در تمام عمر بكار مشغول بوده و در آخر عمر به حد اعلاى نيرومندى رسيده است ...جابر پرسيد: پيرى ناشى از چيست ؟ امام (ع ): بيماريها دو نوع است 1 - بيماريهاى حاد، اين نوع بيمارى ناگهان برمزاج مستولى مى شود و به سرعت بهبود حاصل مى گردد و يا اينكه سبب مرگ مى گردد.2 - بيماريهاى مزمن كه سير آن تدريجى است و آن امراض مدتى در مزاج مى ماند و گاهى درمان نمى پذيرد تا اينكه سبب مرگ گردد پيرى يك نوع بيمارى است ولى از نوع دوم .جابر: اين اولين بار است كه مى شنوم پيرى يك نوع بيمارى است .امام (ع ): بعضى زودتر مبتلا به اين بيمارى مى شوند و بعضى ديرتر، آنها كه از قوانين خداوند پيروى نمى كنند و از محرمات پرهيز نمى نمايند زودتر پير مى شوند ولى كسانى كه به دستور خداوند عمل نمايند ديرتر به دوران پيرى مى رسند.(463)
لطفا منتظر باشید ...
