لطفا منتظر باشید ...
رواياتى در معناى:" وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً" و شان نزول آن
مؤلف: اين معنا را عياشى در تفسير خود و همچنين شيخ در امالى خود از حنان بن سدير از پدرش از آن حضرت روايت كردهاند، و در روايت اين دو بزرگوار دارد كه اين سؤال را جابر بن عبد اللَّه انصارى (رضى اللَّه عنه) از رسول خدا (ص) كرد، و كافى نيز اين روايت را به سند خود از محمد بن ابى حمزه و از عدهاى ديگر، از امام صادق (ع) نقل كرده است «2».و در الدر المنثور است كه عبد بن حميد و ابن جرير از سعيد بن جبير روايت كردهاند كه گفت: قريش در طواف به رسول خدا (ص) برمىخوردند و آن حضرت را استهزاء نموده و سوت و كف مىزدند، و در اين مقام آيه" وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً" نازل گرديد «3».و نيز مىنويسد ابو الشيخ از نبيط كه يكى از صحابه بوده روايت كرده كه در تفسير آيه" وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً" گفته: اين آيه در اين باره نازل شد كه قريش در طواف خانه كعبه سوت مىزدند «4».و نيز مىنويسد: طستى از ابن عباس (رضى اللَّه عنه) روايت كرده كه نافع بن ازرق به وى گفت: مرا خبر ده از معناى آيه" إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً" و او در جوابش گفت" مكاء" آواز قنبره و" تصديه" آواز (بال) گنجشكان است كه" تصفيق" هم گفته مىشود، و داستان مورد نظر آيه اين بود كه وقتى رسول خدا (ص) در مكه در ميان حجر اسماعيل و ركن يمانى به نماز مىايستاد دو نفر از بنى سهم يكى طرف راست و يكى طرف چپ آن حضرت مىايستادند، آن يكى آواز قنبره درمىآورد، و آن ديگرى با دستهايش صداى بال گنجشكان را، تا شايد بدين وسيله نماز آن حضرت را بر هم زنند. «5»و در تفسير عياشى از ابراهيم بن عمر يمانى از آن كس كه او نامبرده از امام صادق (ع) روايت كرده كه در ذيل آيه" وَ هُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ ما كانُوا أَوْلِياءَهُ" فرمود: يعنى مشركين سرپرست و متولى خانه نيستند،" إِنْ أَوْلِياؤُهُ إِلَّا الْمُتَّقُونَ" چون پرهيزگاران از مشركين سزاوارترند،" وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً" يعنى سوت زدن و(1) روضه كافى ج 8 ص 211 ش 361(2) تفسير عياشى ج 2 ص 54 و امالى طوسى ج 2 ص 22 ط قم و كافى ج 8 ص 211(3 و 4 و 5) الدر المنثور ج 3 ص 183
