نازل شدن سكينت موقوف است بر وجود طهارت دل و صفاى باطن‏

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

‌صفحه‌ى 297

" إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجاهِلِيَّةِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى‏ رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَ أَلْزَمَهُمْ كَلِمَةَ التَّقْوى‏ وَ كانُوا أَحَقَّ بِها وَ أَهْلَها" «1».

و اين آيه بطورى كه ملاحظه مى‏كنيد اين معنا را خاطرنشان مى‏سازد كه نزول سكينت از ناحيه خداى تعالى همواره در مواردى بوده كه قبل از نزول آن استعداد و اهليت و قابليتى در قلب طرف وجود داشته، و آن اهليت و قابليت همان چيزى است كه در آيه قبلى فرمود:" فَعَلِمَ ما فِي قُلُوبِهِمْ: فهميد كه در دل چه دارند، پس سكينت را بر ايشان نازل كرد". و نيز خاطرنشان مى‏سازد كه يكى ديگر از آثار سكينت اين است كه هر كس آن را واجد شود ملازم تقوا و طهارت و دورى از مخالفت خدا و رسولش مى‏شود، و ديگر پيرامون محرمات و گناهان نمى‏گردد.

و اين معنا در حقيقت به منزله تفسيرى است كه جمله" لِيَزْدادُوا إِيماناً مَعَ إِيمانِهِمْ" را كه در آيه ديگرى واقع است تفسير مى‏كند، و مى‏رساند كه زياد شدن ايمان بر ايمان با نزول سكينت، معنايش اين است كه انسان علاوه بر ايمان صادقش به اصل دعوت دين، داراى نگهبانى الهى مى‏شود كه او را از آلوده شدن به گناهان و ارتكاب محرمات نگه مى‏دارد.

و اين خود شاهد خوبى است بر اينكه اولا منظور از مؤمنين در جمله مورد بحث غير از منافقين و غير از بيماردلان و سست ايمانان است. وقتى منافقين و بيماردلان و سست ايمانان مقصود نباشند تنها باقى مى‏ماند آن عده معدودى كه با رسول خدا (ص) ثابت قدم ماندند، و آنها يا سه نفر، و يا چهار، يا نه، يا ده يا هشتاد و يا كمتر از صد نفر بودند، و اين اختلاف در شماره آنان بخاطر اختلاف روايات است.

و اما اينكه آيا مؤمنين در اين آيه آن كسانى را هم كه بار اول فرار كردند و سپس جمع شدند و تا شكست دشمن ثابت قدم ماندند (كه بيشتر اصحاب رسول خدا (ص) را اين دسته تشكيل مى‏دادند) شامل مى‏شود يا نه محل حرف است.