مراد از انزال «سكينت» بر رسول (ص) و مؤمنين‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 9

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

‌صفحه‌ى 294

و خداى تعالى هم شرط نكرده بود كه پشت به دشمن كردن وقتى حرام است كه از ترس و يا به منظور تنها گذاشتن پيغمبر و دين باشد، و گر نه حرام نيست، و نيز اين قانون كلى را بصورت فرار از جهت اضطراب استثناء نكرده، و در استثناءش يعنى جمله" إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِقِتالٍ أَوْ مُتَحَيِّزاً إِلى‏ فِئَةٍ" جز دو حيله جنگى را استثناء نكرده كه آنهم در حقيقت فرار از جنگ نيست.

و در عهدى هم كه در آيه" وَ لَقَدْ كانُوا عاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لا يُوَلُّونَ الْأَدْبارَ وَ كانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْؤُلًا" «1» از آنان حكايت كرده هيچ نوع استثنايى ديده نمى‏شود.

مراد از انزال «سكينت» بر رسول (ص) و مؤمنين‏

و اما اينكه بعنوان شاهد گفتار خود گفت:" اضطراب، منحصر در مسلمانان نبود، بلكه رسول خدا (ص) هم مضطرب گرديد" و بر اين معنا استدلال كرد به جمله" ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى‏ رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ" چون از كلمه" ثم" برمى‏آيد كه نزول سكينت بعد از عقب‏نشينى بوده، و لازمه اين بعديت زمانى اين است كه آن حضرت هم مضطرب شده باشد، هر چند اضطراب آن جناب از باب اندوه و تاسف بوده، چون در حق او تصور نمى‏شود كه ترس، ثبات و شجاعتش را متزلزل كند «2».

بايد ديد اين اندوه و تاسفى كه وى براى آن حضرت تصور كرده تاسف بر چه بوده؟ اگر تاسف بر اين بوده كه چرا خداوند مسلمانان را بخاطر عجبشان به چنين فتنه و گرفتارى مبتلا نمود، و خلاصه اگر تاسفى بوده كه خدا آن را دوست نمى‏داشته، اين با مقام مقدس آن حضرت نمى‏سازد، چون خداى تعالى با فرستادن كتاب بسوى او، و تعليمش از علم خود او را مؤدب و تربيت كرده، و در باره‏اش امثال آيه" لَيْسَ لَكَ مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‏ءٌ" «3» و" سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسى‏" «4» را نازل كرده است.

در روايات راجع به داستان حنين هم ندارد كه آن حضرت قدم از قدم برداشته و عقب نشينى كرده باشد، و يا از آنچه بر سر مسلمين آمده و خوار و فرارى شده‏اند مضطرب گشته باشد.

و اگر اين حزن و تاسف بر مسلمين بخاطر اين بوده كه چرا بغير خدا اعتماد كرده‏اند، و چرا به اسباب ظاهرى كه سرابى بيش نيست دل بسته‏اند، و از توكل بر خداى سبحان غفلت ورزيده‏اند تا خدا اين چنين به خطا كارى و فرار از جنگ مبتلايشان كند، چون آن جناب رأفت و رحمت خاصى به مؤمنين داشته، البته اين تاسف، محبوب خداست نه مكروه او، و خود پروردگار

(1) سوره احزاب آيه 15

(2) تفسير المنار ج 10 ص 265

(3) در اين باره تو را هيچ اختيارى نيست. سوره آل عمران آيه 128

(4) بزودى برايت مى‏خوانيم تا فراموش نكنى. سوره اعلى آيه 6

/ 565