معرفى" عزيز" و بيان اينكه مراد يهود از اينكه گفتند" عزيز پسر خدا است" چه بوده است
كلمه" عزير" نام همان شخصى است كه يهود او را به زبان عبرى خود" عزرا" مىخوانند، و در نقل از عبرى به عربى اين تغيير را پذيرفته است، هم چنان كه نام" يسوع" وقتى از عبرى به عربى وارد شده به صورت كلمه" عيسى" درآمده، و بطورى كه مىگويند كلمه" يوحنا" ى عبرى در عربى" يحيى" شده است.و اين عزرا همان كسى است كه دين يهود را تجديد نمود، و تورات را بعد از آنكه در واقعه بخت النصر پادشاه بابل و تسخير بلاد يهود و ويران نمودن معبد و سوزاندن كتابهاى ايشان بكلى از بين رفت دوباره آن را به صورت كتابى برشته تحرير درآورد. بخت النصر مردان يهود را از دم تيغ گذرانيد و زنان و كودكان و مشتى از ضعفاى ايشان را با خود به بابل برد و نزديك يك قرن در بابل بماندند، تا آنكه بابل به دست كورش كبير پادشاه ايران فتح شد و عزرا نزد وى رفته و براى يهوديان تبعيدى شفاعت نمود. و چون عزرا در نظر كورش صاحب احترام بود، تقاضا و شفاعتش پذيرفته شد و كورش اجازه داد كه يهود به بلاد خود باز گردند و توراتشان از نو نوشته شود. و با اينكه نسخههاى تورات بكلى از بين رفته بود عزرا در حدود سنه 457 قبل از ميلاد مسيح مجموعهاى نگارش داد و بنام تورات در ميان يهود منتشر نمود.صرفنظر از اينكه همين مجموعه هم در زمان" انتيوكس" پادشاه سوريه و فاتح بلاد يهود، يعنى در حدود سنه 161 قبل از ميلاد باز بكلى از بين رفت، حتى مامورين وى تمامى خانهها و پستوها را گشته، و نسخههاى مجموعه عزرا را يافته و سوزاندند و بطورى كه در تاريخ ضبط شده در منزل هر كس مىديدند صاحب آن را اعدام و يا جريمه مىكردند، الا اينكه يهود بهمان جهت كه عزرا وسيله برگشت ايشان به فلسطين شد، او را تعظيم نموده و به همين منظور او را پسر خدا ناميدند. حال آيا اين نامگذارى مانند نامگذارى مسيحيان هست كه عيسى را پسر خدا ناميدهاند و پرتوى از جوهر ربوبيت در او قائلند، و يا او را مشتق از خدا و يا خود خدا مىدانند، و يا اينكه از باب احترام او را پسر خدا ناميدهاند، هم چنان كه خود را دوستان و پسران خدا خوانده- و به نقل قرآن- گفتهاند:" نَحْنُ أَبْناءُ اللَّهِ وَ أَحِبَّاؤُهُ" براى ما معلوم نشده، و نمىتوانيم هيچ يك از اين دو احتمال را به ايشان نسبت بدهيم.چيزى كه هست ظاهر سياق آيه بعد از آيه مورد بحث كه مىفرمايد:" اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ" اين است كه مرادشان معناى دوم است.بعضى از مفسرين «1» گفتهاند: عقيده به اينكه عزير پسر خدا است كلام پارهاى از(1) تفسير المنار جلد 10 ص 327