منافقين كه به گمان خود از ناملايمات فتنه احتمالى جنگ دورى مى‏گزينند در واقع از نفاق و ضلالتشان در فتنه سقوط كرده‏اند و خود غافلند - ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

‌صفحه‌ى 409

داناى شايسته‏كار است (60).

برخى از آنان كسانى هستند كه پيغمبر را آزار كنند و گويند او دهن بين است، بگو براى شما دهن بين خوبى است به خدا ايمان دارد و مؤمنان را تصديق مى‏كند، و براى با ايمانان شما رحمتى است و كسانى كه پيغمبر را اذيت كنند عذابى دردناك دارند (61).

براى شما به خدا قسم مى‏خورند تا شما را (از خويش) راضى كنند (و شما فريبشان را نخوريد زيرا) اگر ايمان داشتند بهتر و سزاوارتر اين بود كه خدا و پيغمبر او را راضى كنند (62).

مگر نمى‏دانند كه هر كس با خدا و پيغمبرش مخالفت كند سزاى او جهنم است كه جاودانه در آن باشد، و اين رسوايى بزرگ است (63).

بيان آيات

منافقين كه به گمان خود از ناملايمات فتنه احتمالى جنگ دورى مى‏گزينند در واقع از نفاق و ضلالتشان در فتنه سقوط كرده‏اند و خود غافلند

اين آيات، گفتارى در باره منافقين مى‏باشد و نيز بيان حال آنان را كه در آيات قبلى بود دنبال نموده، پاره‏اى از حركات و حرفهاى آنان را نقل نموده، مطالبى خاطرنشان مى‏سازد كه از خبث اوصاف باطنى و فساد اعتقادات آنان- كه بر اساس ضلالت استوار گشته- پرده بر مى‏دارد.

" وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا ..."

كلمه" فتنه" در اينجا بطورى كه از سياق برمى‏آيد به يكى از دو معنا است: يا به معناى القاء به ورطه‏اى كه آدمى را مغرور نموده و فريب مى‏دهد و يا به معناى معروف آن كه همان فتنه و بلا و گرفتارى عمومى است مى‏باشد.

و اگر معناى اول مقصود باشد، معناى آيه اين خواهد بود كه: به من اجازه بده به جنگ نيايم، و مرا با بردن در صحنه جهاد به فتنه مينداز و با برشمردن غنيمت‏هاى نفيس جنگى اشتهاى نفسانى مرا تحريك مكن و مرا فريب مده. و اگر معناى دوم مقصود باشد معنايش اين مى‏شود كه: اجازه بده من حركت نكنم و مرا به ناملايماتى كه مى‏دانم در اين جنگ هست مبتلا مساز.

خداى تعالى از اين پيشنهادشان جواب داده و فرموده:" اينها با همين عملشان در فتنه افتادند"، يعنى اينها به خيال خودشان از فتنه احتمالى احتراز مى‏جويند در حالى كه سخت در اشتباهند، و غافلند از اينكه كفر و نفاق و سوء سريره‏اى كه دارند و اين پيشنهادشان از آن حكايت مى‏كند فتنه است، غافلند از اينكه شيطان آنان را در فتنه افكنده و فريب داده و دچار هلاكت كفر و ضلالت و نفاق ساخته است.