ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

‌صفحه‌ى 183

را با يك طناب بستند و پياده به راه انداختند. و از ياران رسول خدا (ص) نه نفر كشته شدند كه يكى از آنها سعد بن خيثمه بود كه از نقباء اوس بود.

و از محمد بن اسحاق روايت مى‏كند كه گفت: از مسلمانان در روز جنگ بدر يازده نفر بدرجه شهادت رسيدند، چهار نفر از قريش و هفت نفر از انصار، و بعضى گفته‏اند هشت نفر از انصار، و از لشكر كفار چهل و چند نفر به قتل رسيدند «1».

و از ابن عباس نقل كرده كه گفت: بعد از آنكه روز بدر بپايان رسيد رسول خدا (ص) در حالى كه اسيران در بند بودند در اوايل شب (كه همه لشكريانش بخواب رفتند خودش) بخواب نرفت، سبب را پرسيدند، فرمود: ناله عمويم عباس را كه در بند است مى‏شنوم (لذا خواب بچشمانم نمى‏رود). مسلمين عباس را از بند آزاد كردند، او ساكت شد و رسول خدا (ص) بخواب رفت.

و از عبيده سلمانى از رسول خدا (ص) روايت كرده كه در روز بدر در باره اسيران به اصحاب خود فرمود: اگر مى‏خواهيد ايشان را به قتل برسانيد، و اگر ميل داريد مى‏توانيد از ايشان فديه بگيريد و در عوض به عدد نفرات ايشان از شما كشته شوند، و عده نفرات اسيران هفتاد نفر بودند. اصحاب عرض كردند فديه مى‏گيريم و با آن زندگى مى‏كنيم و خود را براى مقابله با دشمنان مجهزتر مى‏سازيم هر چند به عدد نفرات آنان از ما كشته شوند. عبيده راوى حديث مى‏گويد: آرى اصحاب رسول خدا (ص) هر دو خير را خواستند (هم خير دنيا و هم خير آخرت را «2» و همانطور كه رسول خدا (ص) پيش بينى كرده بود) در جنگ احد از مسلمانان هفتاد نفر كشته شدند.

و از كتاب على بن ابراهيم نقل مى‏كند كه: وقتى رسول خدا (ص) به قتل نضر بن حارث و عقبة بن ابى معيط فرمان داد انصار ترسيدند از اينكه آن حضرت همه اسيران را به قتل برساند. عرض كردند يا رسول اللَّه ما هفتاد نفر از ايشان را كه همه فاميل تو بودند كشتيم آيا مى‏خواهى به كلى نسبشان را قطع كنى؟ آن گاه با اينكه غنيمت‏هايى را كه از لشكر قريش به دست آورده بودند همه را گرفته بودند پيشنهاد كردند كه از اسيران فديه گرفته‏

(1) و اين عده همانها هستند كه علماء تاريخ اساميشان را ضبط كرده‏اند مگر آنهايى كه به اساميشان دست نيافته‏اند.

(2) لكن كلام خود خداى تعالى كه در عتاب اصحاب فرمود:" تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيا" عبيده را در گفتارش تخطئه مى‏كند.