ترجمه تفسیر المیزان جلد 9
لطفا منتظر باشید ...
صفحهى 200دارد كه منظور از حج اكبر روز دهم از هر سال است نه تنها از سال نهم هجرت، و بنا بر آن همه ساله حج اكبر تكرار مىشود، و ليكن از طريق نقل ثابت نشده كه اسم روز دهم روز حج اكبر بوده باشد.بعضى ديگر گفتهاند: منظور از آن، روز عرفه (نهم ذى الحجه) است «1»، چون وقوف در آن روز است و عمره كه وقوف در آن نيست حج اصغر است. ليكن اين قول صرف استحسان و اعمال سليقه است، و دليلى بر آن نيست، و هيچ راهى براى تشخيص صحتش نداريم.بعضى ديگر گفتهاند: منظور از آن، روز دوم از روز نحر (قربان) است، چون امام مسلمين در آن روز ايراد خطبه مىكند. و بى اعتبارى اين قول روشن است.قول ديگر اينكه منظور از آن، تمامى ايام حج است هم چنان كه ايام جنگ جمل را روز جمل و حادثه جنگ صفين و جنگ بعاث را روز صفين و روز بعاث مىگويند «2»، كه در حقيقت مقصودشان از روز، زمان است پس منظور از روز حج اكبر نيز زمان حج اكبر است. و اين قول را نبايد در مقابل اقوال گذشته قولى جداگانه گرفت، چون با همه آنها مىسازد، و همه آن روزها را روز حج اكبر مىداند، و اما اينكه چطور حج را حج اكبر ناميده؟ ممكن است آن را نيز به توجيههايى كه در بعضى از اقوال قبلى مانند قول اول بود توجيه كرد.و به هر حال بررسى دقيق با اين قول نيز سازگار نيست، براى اينكه همه ايام حج نسبت به اعلام برائت كه در آيه مورد بحث است يكسان نيستند، و وضع روز دهم طوريست كه آيه شريفه را به سوى خود منصرف مىسازد و از شنيدن كلمه" روز حج اكبر" آن روز به ذهن مىرسد، چون تنها روزى كه عموم زوار حج را در خود فرا گرفته باشد و اعلام برائت به گوش همه برسد همان روز دهم است، و وجود چنين روزى در ميان روزهاى حج نمىگذارد كلمه" يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ" ساير ايام را نيز شامل شود، چون در ساير ايام زوار اجتماع آن روز را ندارند.خداى تعالى در ذيل آيه مورد بحث بار ديگر خطاب را متوجه مشركين نموده و خاطر نشان مىسازد كه هرگز نمىتوانند خدا را عاجز كنند. اين را تذكر مىدهد تا مشركين در روش خود روشن شوند هم چنان كه به همين منظور در آيه قبلى فرمود:" وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَ أَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْكافِرِينَ" چيزى كه هست در آيه مورد بحث جمله" فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ" را