ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 9

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

‌صفحه‌ى 200

دارد كه منظور از حج اكبر روز دهم از هر سال است نه تنها از سال نهم هجرت، و بنا بر آن همه ساله حج اكبر تكرار مى‏شود، و ليكن از طريق نقل ثابت نشده كه اسم روز دهم روز حج اكبر بوده باشد.

بعضى ديگر گفته‏اند: منظور از آن، روز عرفه (نهم ذى الحجه) است «1»، چون وقوف در آن روز است و عمره كه وقوف در آن نيست حج اصغر است. ليكن اين قول صرف استحسان و اعمال سليقه است، و دليلى بر آن نيست، و هيچ راهى براى تشخيص صحتش نداريم.

بعضى ديگر گفته‏اند: منظور از آن، روز دوم از روز نحر (قربان) است، چون امام مسلمين در آن روز ايراد خطبه مى‏كند. و بى اعتبارى اين قول روشن است.

قول ديگر اينكه منظور از آن، تمامى ايام حج است هم چنان كه ايام جنگ جمل را روز جمل و حادثه جنگ صفين و جنگ بعاث را روز صفين و روز بعاث مى‏گويند «2»، كه در حقيقت مقصودشان از روز، زمان است پس منظور از روز حج اكبر نيز زمان حج اكبر است. و اين قول را نبايد در مقابل اقوال گذشته قولى جداگانه گرفت، چون با همه آنها مى‏سازد، و همه آن روزها را روز حج اكبر مى‏داند، و اما اينكه چطور حج را حج اكبر ناميده؟ ممكن است آن را نيز به توجيه‏هايى كه در بعضى از اقوال قبلى مانند قول اول بود توجيه كرد.

و به هر حال بررسى دقيق با اين قول نيز سازگار نيست، براى اينكه همه ايام حج نسبت به اعلام برائت كه در آيه مورد بحث است يكسان نيستند، و وضع روز دهم طوريست كه آيه شريفه را به سوى خود منصرف مى‏سازد و از شنيدن كلمه" روز حج اكبر" آن روز به ذهن مى‏رسد، چون تنها روزى كه عموم زوار حج را در خود فرا گرفته باشد و اعلام برائت به گوش همه برسد همان روز دهم است، و وجود چنين روزى در ميان روزهاى حج نمى‏گذارد كلمه" يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ" ساير ايام را نيز شامل شود، چون در ساير ايام زوار اجتماع آن روز را ندارند.

خداى تعالى در ذيل آيه مورد بحث بار ديگر خطاب را متوجه مشركين نموده و خاطر نشان مى‏سازد كه هرگز نمى‏توانند خدا را عاجز كنند. اين را تذكر مى‏دهد تا مشركين در روش خود روشن شوند هم چنان كه به همين منظور در آيه قبلى فرمود:" وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَ أَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْكافِرِينَ" چيزى كه هست در آيه مورد بحث جمله" فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ" را

(1) تفسير سراج المنير ج 1 ص 589 و تفسير فخر رازى ج 15 ص 221 و تفسير روح المعانى ج 10 ص 46. و تفسير قرطبى ج 4 ص 69

(2) تفسير روح المعانى ج 10 ص 46.

/ 565