ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 9

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

‌صفحه‌ى 202

كه خداوند همواره در قرآن به آن امر مى‏كند، و اگر اين معنا را در آيه مورد بحث صريحا بيان نكرده در مواردى كه نظير اين مورد است بدان تصريح كرده مثلا در آيه" وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى‏ أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى‏" «1» فرموده است عدالت يكى از مصاديق تقوا است و نيز در آيه" وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ أَنْ تَعْتَدُوا، وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى‏ وَ لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ" «2» تصريح كرده معاونت بر نيكى و تقوا و كمك نكردن بر گناه و ظلم از مصاديق آن تقواى مطلقى است كه خداوند همواره به آن امر مى‏كند.

از همين جا اشكالى كه متوجه تفسير بعضى‏ها كه گفته‏اند" منظور از متقين كسانى است كه از عهد شكستن بدون جهت مى‏پرهيزند" معلوم مى‏شود «3»، چون همانطورى كه گفته شد تقوا و متقين در اصطلاح قرآن به معناى پرهيز از مطلق كارهاى حرام است، و اين معنا براى قرآن مانند حقيقت ثانيه شده، و با چنين زمينه‏اى اگر منظور از آن پرهيز از خصوص عهد شكستن بى جهت بود احتياج به قرينه‏اى بود كه ذهن را از انتقال به معناى حقيقتش صارف و مانع شود، و چنين قرينه‏اى در آيه وجود ندارد.

" فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ" كلمه" انسلاخ" در اصل از" سلخ الشاة- پوست گوسفند را كند" گرفته شده، و" انسلاخ ماه" يك نوع كنايه است از تمام شدن آن. و كلمه" حصر" به معناى جلوگيرى از بيرون شدن از محيط است. و" مرصد" اسم مكان از ماده" رصد" و به معناى آمادگى براى مراقبت است.

راغب در مفردات مى‏گويد: كلمه" رصد" به معناى آماده شدن براى پائيدن و مراقبت است، و كلمات" رصد له" و" ترصد" و" ارصدته له" همه به اين معنا است، در همين معنا خداى تعالى فرموده:" إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ" و در آيه" إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصادِ" اشاره است به اينكه هيچ پناه و مفرى از عذاب خدا نيست. كلمه" رصد" هم به معناى اسم فاعل استعمال مى‏شود و هم اسم مفعول، هم در مفرد به كار مى‏رود و هم در جمع و در آيه‏

(1) سوره مائده آيه 8

(2) سوره مائده آيه 3

(3) تفسير سراج المنير ج 1 ص 590 و مجموعة من التفاسير ج 3 ص 84

/ 565