ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

‌صفحه‌ى 226

همچنين در توجيهى كه كرده‏اند به خطا رفته‏اند.

و اى كاش مى‏فهميديم از كجا چنين مسلم گرفته‏اند كه جمله" از تو پيامى نمى‏برد مگر خودت و يا مردى از خاندانت" منحصرا مربوط به برائت و نقض عهد است، و بيش از اين را نمى‏رساند؟ و حال آنكه هيچ دليلى از عقل و نقل بر اين انحصار ديده نمى‏شود، بلكه جمله مذكور بخودى خود و بتمام معنا ظهور دارد در اينكه هر چه را كه رساندنش وظيفه رسول اللَّه است جايز نيست كسى آن را برساند مگر خود آن حضرت و يا مردى از خاندانش چه اينكه نقض عهدى از جانب خدا باشد مانند برائت در مساله مورد بحث و يا حكم الهى ديگرى باشد كه رساندنش وظيفه شخص رسول بوده باشد.

در اينجا مساله مورد بحث با مساله نامه‏نگارى آن حضرت به كشورهاى همجوار اشتباه نشود، زيرا اين مساله با ساير اقسام رسالت فرق دارد، در ساير اقسام از قبيل نامه نوشتن به ملوك و امم و اقوام و يا فرستادن بعضى از مؤمنين به ماموريت‏ها و بعهده گرفتن حكومتها و فرماندهى‏ها، رسول خدا (ص) وظيفه خود را انجام داده چون حكم خدا را به افرادى كه مى‏توانسته رسانده، و لذا در اينگونه موارد مى‏فرمايد:" ليبلغ الشاهد منكم الغائب- حاضرين به غايبين برسانند" و اگر كسانى بوده‏اند كه عادة اطمينان پيدا نمى‏كرده كه حكم خدا به گوش آنان خورده باشد براى اطمينان خاطر اشخاصى را روانه مى‏كرده و يا نامه مى‏فرستاده.

و اين با مساله برائت فرق دارد، زيرا مساله برائت و هم چنين نهى از طواف با بدن عريان و نهى مشركين از حج كردن در سال بعد، احكام الهيى بودند و ابتدايى و تا آن زمان رسول خدا (ص) آنها را تبليغ نكرده و وظيفه نبوت و رسالت خود را در باره آنها انجام نداده، و آنها را به كسانى كه بايد برساند نرسانيده بود و لذا جز خودش و يا مردى از خودش كسى نمى‏توانست آنها را به مشركين و زوار مكه برساند.

و اگر اهل بحث انصاف داشته باشند اعتراف مى‏كنند كه ميان جمله" لا يؤدى عنك الا انت او رجل منك" و جمله" لا يؤدى الا انت او رجل منك" فرق هست، زيرا اگر به عبارت اولى تعبير مى‏شد اشتراك در رسالت را مى‏رسانيد، و معنايش اين مى‏شد كه" اين رسالت را كسى جز تو و يا مردى از خاندان تو به مردم نمى‏رساند" بخلاف عبارت دومى كه از اين جهت ساكت است، هم چنان كه ميان جمله اولى و جمله" لا يؤدى منك الا رجل منك" نيز فرق است، زيرا اگر به عبارت دومى تعبير شده بود رسالت‏هاى غير ابتدايى را كه همه شايستگان از مؤمنين مى‏توانستند عهده‏دار آن شوند نيز شامل مى‏شد، و حال آنكه بطور مسلم آن گونه رسالت‏ها مراد