ترجمه تفسیر المیزان جلد 9
لطفا منتظر باشید ...
صفحه‌ى 284بود، و او در جواب به سقايت و پردهدارى افتخار كرد، و حال آنكه آيات كريمه مورد بحث با اين معنا سازگارى ندارد.علاوه بر اين، روايت ابن سيرين از قول عباس سقايت و پردهدارى را نقل كرده، و حال آنكه عباس سمت پردهدارى نداشته و تنها عهدهدار سقايت بوده.باز نظير اين روايت در ضعف روايت ابن عباس است كه مقايسه را صرفا ميان اعمال دانسته، و آيه شريفه با آن مساعد نيست.علاوه بر اينكه در آن دارد: عباس در ضمن كارهاى خود سقايت حاج و عمارت مسجد و آزاد كردن اسير را برشمرد، و اگر سمت آزاد كردن اسير را مىداشت جا داشت آيه شريفه هم آن را اسم ببرد. و در روايت ابن جرير و ابى الشيخ از ضحاك در اين معنا نقل شده كه:مسلمانان در روز جنگ بدر وقتى عباس و يارانش را اسير كردند آنان را به سبب شركشان ملامت و توبيخ مىكردند. عباس گفت: به خدا سوگند كه ما در مكه، مسجد الحرام را تعمير مىكرديم، اسيران را آزاد مىساختيم، پردهدارى كعبه را بگردن داشتيم، و حاجيان را آب مىداديم. خداى تعالى در جوابش اين آيه را فرستاد:" أَ جَعَلْتُمْ سِقايَةَ الْحاجِّ ...". و آن اشكال بر اين روايت واردتر است زيرا در آيه پردهدارى و آزاد كردن اسير نيامده.بنا بر آنچه كه گذشت و توضيح داده شد از همه روايات بىاشكالتر و از نظر انطباق با آيات نزديكتر، همان روايت قرظى و روايات ديگرى است كه مضمون آن را دارا مىباشند، مانند روايت حاكم در مستدرك، روايت عبد الرزاق از حسن و روايت ابن عساكر و ابى نعيم از انس كه بزودى نقل مىشود.و در الدر المنثور است كه ابو نعيم در كتاب فضائل الصحابه و ابن عساكر از انس روايت كردهاند كه گفت: عباس و شيبه (متولى بيت الحرام) نشسته بودند و به يكديگر فخر مىورزيدند، عباس گفت: من از تو شريفترم، زيرا من عموى رسول خدا (ص) و وصى پدر او و ساقى حاجيانم. شيبه گفت: من از تو شريفترم، زيرا من امين خدا بر خانه او، و خزينهدار اويم، اگر تو از من بهترى چرا تو را امين ندانست؟در اين بين على به آن دو رسيد، عباس و شيبه داستان را برايش گفتند. على گفت: ولى من از شما دو نفر شريفترم، براى اينكه من اولين كسى بودم كه ايمان آورده و مهاجرت كردم.آن گاه هر سه به نزد رسول خدا براه افتاده، داستان را براى او بازگو كردند. حضرت جوابى نداد، و لا جرم هر سه برگشتند. بعد از رفتن ايشان و گذشتن چند روز وحى نازل شد، حضرت آنها را طلبيد و آيه" أَ جَعَلْتُمْ سِقايَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ" را- تا آخر ده آيه- براى آنها تلاوت
