ترجمه تفسیر المیزان جلد 9

‌صفحه‌ى 40

آنكه ديگران هم با آن جناب شريك بوده‏اند، و اين عده همانطورى كه گفتيم اكثريت كشتگان در جنگ بدر را تشكيل مى‏دهند «1».

مؤلف: بطورى كه مجمع البيان مى‏گويد غير از شيخ مفيد بعضى از مورخين گفته‏اند كه در روز جنگ بدر بيست و هفت نفر كشته شدند، واقدى گفته است آن عده‏اى كه مورد اتفاق است كه به دست آن حضرت كشته شده‏اند نه نفرند، و ما بقى مورد اختلاف است «2».

ليكن بحث دقيق در پيرامون اين داستان و بررسى اشعارى كه از شعراى عرب در اين باره رسيده، و دقت در حوادث مختلفى كه بعد از جنگ بدر اتفاق افتاده آدمى را نسبت به اختلاف مزبور بدبين مى‏كند، علاوه بر اينكه خود واقدى از محمد بن اسحاق نقل مى‏كند كه گفته است اكثر كشتگان در جنگ بدر به دست على (ع) كشته شده‏اند.

و همين واقدى بطورى كه ابن ابى الحديد از او نقل مى‏كند گفته است: كشتگان واقعه بدر پنجاه و دو نفر بودند، و قتل بيست و چهار نفر از ايشان را به على (ع) نسبت داده است، كه يا او خودش به تنهايى كشته و يا ديگران را در اين باره كمك كرده است.

و از جمله اشعار اين داستان، شعر سيد بن ابى اياس است كه مشركين قريش را تحريك مى‏كند به كشتن على (ع) و از جمله آن ابيات بطورى كه ارشاد و مناقب نقل كرده‏اند چند بيت ذيل است:

(1) ارشاد مفيد ص 39- 43

(2) مجمع البيان ج 4 ص 559

(3) در تمامى صحنه‏هايى كه علمى افراشته شد شما را ذليل و زبون كرد- جوان نورسى كه بر اسبان پنجساله و جنگ ديده غلبه كرد.

براى خدا باد خيرتان، آيا زشت نمى‏دانيد؟- با اينكه هر آزاد مردى از اين وضع ننگ داشته و شرم مى‏كند.

اين (على بن ابى طالب) پسر فاطمه را كه نابودتان كرده- گاهى كشته و گاهى سر بريده و گاهى نابود كرده.

(اگر خجالت نمى‏كشيد) به او جزيه بدهيد و يا با كمال ذلت با او بيعت كنيد بيعتى كه (هيچ قومى را) سود نبخشيده.

(آه) كجايند بزرگ مردان و آن همه بزرگان قوم كه در مشكلات پناهگاهانى بودند؟ كجاست زينت و مايه افتخار ابطح.

آرى على همه آنان را از بين برد يكى را به ضرب دست و آن ديگرى را به ضرب شمشير ضربتى خيره كننده و شمشيرى كه از بريدن هيچ چيز دريغ نكرده.