ترجمه تفسیر المیزان جلد 9
لطفا منتظر باشید ...
صفحه‌ى 93مِنْ رَبِّكَ ..." «1» در جلد ششم اين كتاب از تفسير ثعلبى و از مجمع البيان نقل كرديم.و بنا بر اين تقدير، منظور از عذاب كه در آيه نفى شده عذاب آسمانى موجب استيصال است، كه اين امت را مانند عذاب ساير امم شامل مىشود، و خداوند سبحان در اين آيه اين چنين عذاب را از اين امت ما دام كه رسول خدا (ص) زنده و در ميان آنان است و همچنين بعد از درگذشت آن جناب ما دام كه امت استغفار مىكنند نفى كرده است.و از جمله" وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فِيهِمْ وَ ما كانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ" به ضميمه آياتى كه اين امت را وعده عذابى مىدهد كه ميان رسول خدا (ص) و امت حكم مىنمايد مانند آيات:" وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ فَإِذا جاءَ رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ" «2»- تا آخر آيات- برمىآيد كه براى اين امت در آينده روزگارى است كه استغفار از آنان منقطع گشته و ديگر مؤمنى خدا ترس كه استغفار كند نمىماند و در چنان روزگارى خداوند آنان را عذاب مىكند." وَ ما لَهُمْ أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ اللَّهُ وَ هُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ ما كانُوا أَوْلِياءَهُ ..."استفهام در اينجا در معناى انكار و يا تعجب است، و ظرف" وَ ما لَهُمْ" فعلى در تقدير دارد كه به آن تعلق مىگيرد و جمله" أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ" مفعول آن فعل است و يا به اصطلاح از قبيل تضمين است «3»، و نظير آن قولى كه در آيه" هَلْ لَكَ إِلى أَنْ تَزَكَّى" «4» گفته شده.و به هر حال، آن فعلى كه در تقدير است چيزى مانند:" يثبت و يحق" است و تقديرش اين است كه: و آن چيست كه براى ايشان عذاب نكردن خدايشان را ثابت و محقق مىكند و حال آنكه ايشان از زيارت مسجد الحرام جلوگيرى نموده و نمىگذارند مؤمنين داخل آن شوند، اولياى مسجد هم كه نيستند. بنا بر اين، جمله" وَ هُمْ يَصُدُّونَ ..." حال از ضمير" يعذبهم" است و جمله" وَ ما كانُوا أَوْلِياءَهُ" حال از ضمير" يصدون" خواهد بود." إِنْ أَوْلِياؤُهُ إِلَّا الْمُتَّقُونَ" اين مفاد جمله" وَ ما كانُوا أَوْلِياءَهُ" را تعليل مىكند و معنايش اين است كه ايشان نمىتوانند اختياردار خانه خدا بوده و هر كه را بخواهند اجازه ورود داده و از
