وجوب احرام در ميقات و راز آن
«ميقات» مكان خاصي است كه رسول اكرمصلي الله عليه و آله و سلم بر اساس وحي الهي آنها را براي اقليمهاي خاص تعيين كرده است. جالب توجه اينكه، هنوز اسلام به آفريقا و نيز بهشام و عراق نرفته و هيچكسي در آن ديار به اسلام مشرّف نشده بود، بلكه طبق برخي از نقلها هنوز شهرهاي رسمي و معروف عراق پديد نيامده بود كه رسول گراميصلي الله عليه و آله و سلم براي مردم آن مناطق يا كساني كه از آن اقليمها وارد حرم ميشدند ميقاتْ معيّن كرد[1].گرچه ميقاتهاي منصوص، پنج يا شش جاست، ليكن مواضعي كه احرام حج يا عمره در آنجا صحيح است تقريباً به دهجا ميرسد كه تفصيل آن به كتاب فقه ارجاع ميشود[2]. ميقاتهاي منصوص، اين ويژگي را دارد كه تقديم احرام بر آنها يا تأخير احرام از آنها جايز نيست، مگر در حال ضرورت يا نذر يا ادراك احرام ماهرجب.ميقات احرام براي كسي كه قصد ورود به حرم دارد، قرار داده شد تا كرامت حرم كه به وسيله مسجدالحرام حاصل شده و آن كرامت نيز به وسيله كعبه پديد آمده، محفوظ بماند؛ زيرا احرام در ميقاتْ براي ورود به حرم مانند نماز تحيّت مسجد است كه براي حفظ كرامت مسجد قرار داده شد، با اين تفاوت كه تحيّت مسجد مستحب است، ولي احرام براي ورود به حرم واجب است.ميقاتهاي معيّنْ محدوديتي براي اهالي آن اقليمها و ممنوعيتي براي ديگران ايجاد نميكند، بلكه از هر دو جهتْ راهِ تبديل باز است؛ يعني همانگونه كه اهل هر اقليمي ميتوانند مسير خود را تغيير داده، از ميقات اقليم ديگر محرم شوند، اگر كسي در اقليمي به سر ببرد كه در بين راه آن ميقاتي وجود ندارد ميتواند به ميقات هر اقليمي كه بخواهد برود و از آنجا محرم شود.
لازم است توجه شود كه، نهتنها ورود به حرم بدون احرام جايز نيست، بلكه عبور از ميقات براي كسي كه قصد ورود به حرم دارد، بدون احرام جايز نيست.
[1] ـ . امام صادق(عليهالسلام) در اين باره فرمود: «فانّه وَقّتَ لأهل العراق ولميكن يومئذٍ عراقٌ»(وسائل الشيعه، ج 8، ص222). [2] ـ به نام اين ميقاتها و برخي از احكام و ويژگيهاي آنها در صفحات بعد اشاره خواهد شد.