وحي مجسّم - صهبای حج نسخه متنی

سپس فرمود: هر كس توشه حج فراهم آورد و در
توشه‏اش چيز حرامي باشد، خداوند حج او را نخواهد پذيرفت: «من تجهز وفي جهازه عَلَمٌ حرام لم يقبل الله منه الحج»[1].

مطلب مزبور را از كلام ديگر آن حضرت نيز، كه فرمود: حجرالأسود به منزله دست راست خدا در زمين براي ميثاق است، مي‏توان استفاده كرد: «استلموا الركْن فإنه يمين الله في خلقه يصافح بها خلقه مصافحة العبد أو الرجل، يشهد لمن استلمه بالموافاة»[2].

با تدبر در اين بيانها روشن مي‏شود كه حج نمونه‏اي از توحيد جامع است و در اين فرموده الهي متجلّي است: (تعالوا إلي كلمةٍ سواءٍ بيننا وبينكم أن لا نعبد إلاّ الله ولا نشرك به شيئاً ولا يتَّخذ بعضنا بعضاً أرباباً من دون الله)[3].

حاصل آنكه: حجْ توحيد ممثل است و توحيد همان فطرتي است كه خداوند انسانها را بر آن سرشته است و دگرگوني براي آن نيست. توضيح بيشتر در اين مورد، همراه با ذكر برخي مصاديق، در فصول آينده، به ويژه در مبحث مربوط به مناسك خواهد آمد.

وحي مجسّم

حج، وحي ممثل است؛ زيرا مناسك آن با وحي تجلّي يافته و رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم اين مناسك را از جبرئيل، فرشته امين وحي كه به ابراهيم(عليه السلام) نيز مناسك حج آموخت، فراگرفت.

توضيح اينكه، خطوط كلي دين در ميان همه انبيا(عليهم السلام) مشترك است، گرچه جزئيات و فروع آن مختلف است و هر قومي راه و روش و آيين عبادي ويژه‏اي دارد.

[1] ـ وسائل الشيعه، ج 8، ص 103.

[2] ـ كافي، ج 4، ص 406؛ و وسائل‏الشيعه، ج9، ص407 ـ 400.

[3] ـ سوره آل عمران، آيه 64.