اساس تقوا و پرهيز از تباهي
از آنجا كه بنياد فولادين تقوا بر پايه استوار و خللناپذير توحيد بنا نهاده شده و حج،توحيد ممثّل است، قرآن كريم ضمن دستور حج ميگويد: حج بهترين توشه تقوا و زاد راه مسير تكاملي انسان است: (الحج أشْهر معلومات...وما تفعلوا من خيرٍ يعْلمه الله وتزوّدوا فإنَّ خير الزّاد التّقوي)[1].درباره قرباني كه يكي از مناسك حج است و در سنّت جاهلي سابقهاي ممتد داشته و با شرك آغشته و با خرافات عجين و با پندارهاي پوشالي پنهان شده بود، چنانكه بعد از ذبح حيوان، خون آن را به ديوار كعبه ميماليدند و گوشت آن را بدانجا ميآويختند، قرآن كريم در رهنمودي تقوايي ميفرمايد: گوشت و خون قرباني به خدا نميرسد بلكه روح پارسايي اين عمل كه همان پرهيز از گناه و پرخاشِ بر گناهكار و پارسايي از تبهكاري و پرخاشگري بر تبهكاران و امساكِ از عصيان و فريادِ بر عاصي و اجتنابِ از طغيان و تهاجمِ بر طاغوت است به خداوند خواهد رسيد: (...لن ينال الله لحومها ولا دماؤها ولكن يناله التّقوي منكم)[2]؛ زيرا اعتقاد طيّب كه امري مجرّد و منزّه از مادّه و مبرّاي از طبيعت است به سمت لامكان الهي صعود كرده، كردار صالح آن را در اين سير صعودي كمك ميكند: (إليه يصْعد الكلم الطّيّب والعمل الصالح يرفعه)[3].كعبه و حج و زيارت آن، اساس تقوا و بنياد فولادين پرهيز از تباهي و پرخاش بر تبهكاران است و اگر حجّي نه اين چنين و زيارتي نه آنچنان انجام شود، نه حقكعبه ادا شده و نه وظيفه حج امتثال گشته و نه زيارت كعبه به عمل آمده و نه به نداي ملكوتي (وأذّن في النّاس بالحجّ)[4] پاسخ داده شده است؛ زيرا قبول هر عملي مشروط به تقوا در همان عمل است و قبول كامل هر عملي مشروط به تقوايهمه جانبه عامل آن در همه شئون زندگي است:
[1] ـ سوره بقره، آيه 197. [2] ـ سوره حج، آيه 37. [3] ـ سوره فاطر، آيه 10. [4] ـ سوره حج، آيه 27.