نزول حج از خزاين غيب
عبادات و از آن جمله حجّ، مانند ديگر موجودات عالم، از خزاين غيب الهي نازل شده است:(وإن من شيءٍ إلّا عندنا خزائنه وما ننزّله إلّا بقَدَر معلوم)[3] و همانند ساير موجودها به واقعيتهاي تنزّليافته از مخازن غيب متكي است. پس كسي كه اين امور عبادي را بشناسد و بدانها عمل كند، به ريشه آنها كه همان مخزن غيب است ميرسد. روايتي كه پيش از اين درباره صورتهاي باطني اعمال عبادي، گذشت ناظر به همين معناست و انسان در برزخ نزولي يا برزخ صعودي با آن واقعيتها آشنا ميشود. البته اوحدي از انسانها قبل از تنزل حقايق آن اعمال به اين عالم، به آنها (در برزخ نزولي) آگاهي دارند؛ چنانكه ساير مردم بعد از مرگ(در برزخ صعودي) به حقيقت نماز و حجّ و زكات پيميبرند و آنها را در صورتهاي ملكوتيشان ميبينند.[1] ـ سوره آل عمران، آيه 97. [2] ـ بحار، ج 96، ص 124. [3] ـ سوره حجر، آيه 21.