پيراستن مناسك از رسوم جاهلي
خداي سبحان براي عرفات و مشعر و منا احكامي تشريع فرموده و براي هر يك از آن احكام، حكمتهايي بيان كرده است. درباره «اِفاضه» از عرفات و وقوف در مشعر ميفرمايد: (فإذا أفضتم من عرفات فاذكروا الله عند المشعر الحرام واذكروه كما هديكم وإن كنتم من قبله لمن الضّالّين)[1]. آنگاه افاضه از مشعر را چنين بيان ميكند: (ثمّ أفيضوا من حيثُ أفاض النّاس واستغفروا الله إنّ الله غفورٌ رحيم)[2]، و در پايان مناسك منا ميفرمايد: (فإذا قضيتُم مناسِككم فاذكُروا الله كذكركم اباءَكم أو أشدَّ ذكراً)[3].وجه مشترك آيات مذكور، كه مناسك متفاوتي را شامل است، امر به بزرگداشت و تذكر نام و ياد خدا به شكرانه نعمت هدايت الهي است.مطلب مزبور متضمن اين نكته است كه يكي از برترين رسالتهاي مناسك حج، نشر معارف توحيدي است. هماكنون نيز ميليونها نفر در جهان بت ميپرستند؛ اگرچه بتپرستي، مكتبي پايدار نيست و پيشرفت علم، بساط بت و بتپرستي را برميچيند، ليكن اگر معارف توحيدي گسترش نيابد اين خطر در آينده هست كه ميليونها انسان به ضلالت ديگري گرفتار شده، به دام الحاد
وبيديني بيفتند؛ يعني به جاي تحول از بدديني به بِهْديني، تحول به لائيك و بيديني رخ دهد.
[1] ـ سوره بقره، آيه 198. [2] ـ سوره بقره، آيه 199. [3] ـ سوره بقره، آيه 200.