بيتاللهالحرام، كه ضيافت و مهمانداري خداوند است[1]، از كسي نميپرسند: چه آوردهاي؟ بلكه به همه ميگويند: چه ميخواهيد؟ و اگر هم بگويند: چه آوردي؟ مقصود آن است كه ظرف نياز تو چقدر است و چه اندازه حاجت آوردي تا برابر همان نياز، عطا دريافت كني.با توجه به همين نكته است كه زائر به هنگام حضور در خانه حق عرض ميكند: «اللهم إن البيت بيتك والحرم حرمُك، والعبد عبدك، هذا مقام العائذ بك من النار»[2]. چنانكه امام سجّاد(سلاماللهعليه) به پيشگاه خداوند عرض ميكرد: خدايا! فقر و تنگدستي مرا به اين جا آورده است: «سيدي عبدك ببابك، أقامته الخصاصة بين يديك، يقرع باب إحسانك بدعائه ويستعطف جميل نظرك بمكنون رجائك، فلا تعرض بوجهك الكريم عنّي»[3].
طواف
يكي از اركان مهم حجّ و يكي از نشانههاي تجسم توحيد در حج، طواف است؛ زيرا طواف بر گِرد كعبه گرچه به منزله نماز است: «الطواف بالبيت صلاةٌ»[4]، ليكن آن عبادت ويژهاي است كه (أينما تولُّوا فثمَّ وجه الله)[5] در آن متجلي ميشود، بر خلاف نمازي كه امر الهي (ومن حيث خرجت فولّ وجهك شطر المسجد الحرام)[6] در آن متحتّم ميشود.[1] ـ وسائل الشيعه، ج 3، ص 84 و ج10، ص458. [2] ـ بحار، ج 96، ص 342، و به همين مضمون، در كافي، ج 4، ص 402 ـ 401. [3] ـ مفاتيح الجنان، دعاي ابوحمزه ثمالي. [4] ـ عوالي اللئالي، ج 1، ص 214. [5] ـ سوره بقره، آيه 115. [6] ـ سوره بقره، آيه 149.