بخش سوم: مناسك حج - صهبای حج نسخه متنی

بخش سوم: مناسك حج

فصل يكم : سرّ عبادت

عبادت در نظام تكوين

در نظام تكوين هر معلولي عبد علت خود بوده، در حدوث و بقا از آن پيروي كرده، در ذات و صفت و فعل فرمان آن را مي‏برد و هيچ‏گونه گسستگي در رشته عليّت و معلوليت راه ندارد. نه علت از اشراف و افاضه باز مي‏ماند و نه معلول از انقياد و خضوع سربازمي‏زند. بي‏نيازي معلول كه صرف نياز به علت است از علت خود كه لازمه ضروري وي عين افاضه بر معلول است با اساس عليّت و معلوليت، سازگار نيست؛ از اين‏رو سراسر جهان امكان كه معلول خداي سبحان است، بنده محض حق بوده و آني از امتثال دستور تكويني آن حضرت تمرّد ندارد: (إنّما أمره إذا أراد شيئاً أن يقول له كن فيكون)[1].

عناوين: اسلام[2]، تسبيح[3]، سجده[4]، عبوديت[5] و اطاعت[6]، كه در قرآن كريم
آمده ناظر به همين مطلب است و كفر تكويني و نفاق يا عصيان طبيعي معقول نيست.

[1] ـ سوره يس، آيه 82.

[2] ـ سوره آل عمران، آيه 83.

[3] ـ سوره حديد، آيه 1.

[4] ـ سوره نحل، آيه 49.

[5] ـ سوره مريم، آيه 93.

[6] ـ سوره فصّلت، آيه 11.