صهبای حج نسخه متنی

ويژگي مزبور، منشأ اختلاف قومي، نژادي و زباني و مبدأ تفاوت در سنن، آداب، رسوم و نظاير آنهاست كه در عين سودمندي، اصالت ندارد و در ساختار گوهر جاويد آدمي سهم مؤثري نخواهد داشت؛ زيرا از هر سرزمين و در بين هر نژاد و قوم و از ميان مردم هر عصر و مصر، فرد صالح يا طالح پرورش مي‏يابد. از اين‏رو خداي سبحان به اين گونه امور كه جنبه مادّي داشته، مايه كثرت است اصالت نمي‏بخشد. يعني هم تعدّد ناشي از آنها را امضا مي‏كند، و هم به عدم تأثير آنها در تكامل اصيل انسان اشاره مي‏كند: (يا أيّها النّاس إنّا خلقناكم من ذكرٍ وأُنثي وجعلناكم شعوباً وقبائل لتعارفوا إنّ أكرمكم عند الله أتقاكم)[1].

بر اساس اين آيه، تعدّد نژاد در شناسايي يكديگر به اندازه شناسنامه‏اي طبيعي اثر دارد وگرنه در نظام ارزشي اسلام، هيچ مؤثر نيست. البته همين كثرت مادّي به نوبه خود مي‏تواند همانند ساير اختلافها و تعدّدها نشانه قدرت خداوند سبحان باشد، گرچه امتياز ارزشي به همراه ندارد: (ومن اياته خلق السّموات والأرض واختلاف ألسنتكم وألوانكم إنّ في ذلك لايات للعالمين)[2].

نتيجه اينكه:

اولاً

تكامل انسان بدون پيوند با جوامع بشري ميسور نيست.

ثانيا

پيوند انسانها امري عيني و تكويني است، نه ذهني يا قراردادي و اعتباري.

ثالثاً

پيوندهاي عيني و تكويني اگر به مادّه و طبعيت برگردد، گرچه عيني و تكويني است، ليكن ناپايدار بوده و از نظر قرآن كريم در نظام ارزشي انسان مؤثر نيست.

بنابراين، مصوّبات سازمان ملل بر فرض سداد و صلاح آن و نيز آيين‏نامه‏هاي نژادي و قومي و ملّي، تنها اموري قراردادي است كه توان تأمين
سعادت تكويني جوامع بشري را ندارد؛ زيرا حقيقت تكويني انسان برتر از قرارداد اعتباري، و ابديّت او والاتر از امور مادّي ناپايدار است.

[1] ـ سوره حجرات، آيه 13.

[2] ـ سوره روم، آيه 22.