صهبای حج نسخه متنی

امّا رو و پشت اين شعله به كدام سمت است؟ آن مردمسيحي گفت: همه اطراف اين آتش وجه است؛ يعني هر كس در كنار آتش قرار گيرد چه در طرف شرق آن و چه در طرف غرب، مي‏گويد: من روبه آن هستم. آنگاه مولي‏الموحدين امام علي(عليه السلام) فرمود: هنگامي كه نتوان وجه و رويي براي اين آتش كه يك مخلوق است تعيين كرد، چگونه مي‏توان وجه خدا را تشخيص داد: «هذه النّار مدبَّرةُ مصنوعة لا تعرف وجهها، وخالقُها لا يشبهُها». سپس با استشهاد به آيه شريفه (ولله المشرق والمغرب فأينما تولّوا فثمّ وجه الله)[1]، فرمود: چيزي نمي‏تواند روپوش و حجاب وجه الله باشد: «لا يخفي علي ربّنا خافية»[2].

حاصل اينكه، اگر يكي از جهاتْ در روبرو شدن با وجه الله از ديگر جهتها ممتاز باشد، در اين صورت ديگر همه جهات، وجه نخواهد بود. همچنين اگر چيزي از همه جهاتْ وجه بود، ولي روپوش و حائلي داشت باز استقبال و روكردن به آن از هر طرف ممكن نيست. از اين رو گرچه همه جهات آتش، وجه است ولي با بيرون آمدن از آتشكده ديگر نمي‏توان به طرف آتش رو كرد؛ زيرا خافيه و روپوشي بين انسان و آتش فاصله انداخت. امّا درباره خداي سبحان نه جهتي با جهت ديگر فرق دارد و نه چيزي حايل و حجاب از استقبال به سوي اوست. از اين‏رو در همه شئون و حالات مي‏توان گفت: (إني وجّهتُ وجهي للّذي فطر السّموات والأرض)[3]. تنها حجاب انسان، گناه است: «اللّهم إنّي... أعلمُ... أنك لا تحتجب عن خلقك إلّا أن تحجبهم الأعمال دونك»[4].

[1] ـ سوره بقره، آيه 115.

[2] ـ بحار، ج 3، ص 328.

[3] ـ سوره انعام، آيه 79.

[4] ـ مفاتيح الجنان، دعاي ابوحمزه ثمالي.