صهبای حج نسخه متنی

به تعبير لطيف‏تر،
آن گونه كه استاد علامه طباطبايي(قدّس‏سرّه) فرموده‏اند، گرچه برخي مفسران، (مقام إبراهيم ومن دخله كان امناً ولله علي‏الناسِ حجّ البيت من استطاع إليه سبيلاً) را بدل از (ايات بيّنات) دانسته‏اند، ليكن حتّي در صورت پذيرش اين سخن، تنها (مقام إبراهيم) بدل بوده و دو جمله ديگر مستقل بوده و در حقيقت استدلال بر بدل است، و نتيجه آن دو چنين است: «...وأمن الداخل وحجّ المستطيع للبيت»[1].

چنانچه (مقام إبراهيم) بيان (ايات بيّنات) باشد، چنانكه استاد علامه‏طباطبايي(قدّس‏سرّه) بدان قائلند[2]، نكته مستفاد از آن اين است: همانطور كه خود ابراهيم(سلام‏الله‏عليه) به تنهايي يك امت بود: (إن إبراهيم كان أُمّة قانتاً لله حنيفاً)[3]، اثر پا و مقام او نيز در بحث اعجاز به تنهايي آيات بيّنات و «امت واحده» است.

شايد راز تعبير به جمع آن باشد كه: اوّلاً اينكه سنگ سخت، مانند خميرْ شكل‏پذير شد. ثانياً جاي مشخص آن به صورت خمير درآمد نه همه آن. ثالثاً تا عمق و گودي معيّني اثرپذير شد و بقيه به حالت سنگ باقي ماند. رابعاً از دستبرد همه طاغيان كه خواستند اين اثر را محو سازند محفوظ مانده است. خامساً ازدستبرد سارقان آثار هنري و باستاني كه در صدد ربودن اشياي نفيس و هر آنچه در كشورهاي اسلامي از قدمت و حرمت برخوردار است هستند محفوظ مانده است.

كساني كه (ايات بينات) را اشاره به نشانه‏هاي متعدد دانسته‏اند، علاوه بر مقام ابراهيم و در امان‏بودن ساكنان و زائران حرم، اموري همچون:

[1] ـ الميزان، ج 3، ص 354 ـ 353.

[3] ـ سوره نحل، آيه 120.

[3] ـ سوره نحل، آيه 120