صهبای حج نسخه متنی

نكته مزبور شايد اشاره به سرّ ديگري از حجّ باشد؛ زيرا اسرار عبادتها در
قيامت كه روز ظهور باطن افراد و اعمال آنان است ظهور مي‏كند و در آن روز كه اسرار فاش مي‏شود هر انساني نه تنها نتيجه، يعني قبولي يا ردّ را، بلكه دليل و سرّ ردّ يا قبول را هم مشاهده مي‏كند: (يوم تُبلي السّرائر)[1]. بنابراين، كسي كه در دنيا توانست بفهمد حجّش مورد قبول يا نكول واقع شده، او به گوشه‏اي از اسرار حجّ رسيده است، و قهراً سبب قبول يا ردّ را هم بررسي مي‏كند.

معيار ارائه‏شده در كلام رسول اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم درباره نشانه حجّ مقبول، در ساير عبادتها نيز هست؛ چنانكه خداي سبحان درباره نماز فرمود: «إنّ الصلوة تنهي عن الفحشاء والمنكر»[2]؛ گرچه خودِ نماز امري اعتباري است، ليكن حقيقت آن كه مانع حدوث يا تحقق خارجي اراده‏هاي زشت و ناپسند است، امري تكويني است. مبادي نفساني فاعل، مانند تصور، تصديق، شوق، عزم، اراده و مانند آن جزو امور تكويني است.

حقيقت نماز براي نمازگزار نقشي تكويني دارد. بدين صورت كه انگيزه‏ها، اراده‏ها، شوقها، تصميمها و عزمهاي او را تعديل مي‏كند كه نسبت به خير مصمّم باشد و از شرّ كراهت داشته، آن را ناشايست دانسته و از آن دوري گزيند. با توجه به حديث مذكور، حقيقت و روح حجّ نيز امري تكويني است و همان مانع اتخاذ تصميمها و اراده‏هاي نارواست.

خلاصه اينكه، حج‏گزار با انجام مناسكي كه بدانها دستور داده شده از هر پليدي پاك مي‏شود، از اين‏رو مادامي كه به گناه آلوده نگردد، نوراني خواهد بود. چنانكه امام صادق(عليه السلام) فرمود: «الحاجُّ لا يزال عليه نور الحجِّ ما لم يلمَّ بذنب»[3]. مشاهده اين نورانيت، حج‏گزار را به پذيرش الهي حج خود اميدوار خواهد كرد.

[1] ـ سوره طارق، آيه 9.

[2] ـ سوره عنكبوت، آيه 45.

[3] ـ وسائل الشيعه، ج 8، ص68 و328.