معنى و مراد از" خلق" و" امر" در:" لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ" - ترجمه تفسیر المیزان جلد 8

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 8

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مورد بحث به منزله تفسيرى است براى جمله" ثُمَّ اسْتَوى‏ عَلَى الْعَرْشِ"، و اغلب آياتى كه عرش خدا را ذكر مى‏كند، مانند همين آيه چيزى را هم كه دلالت بر تدبير خداى تعالى كند، ذكر مى‏نمايد.

معنى و مراد از" خلق" و" امر" در:" لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ"

" أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ"" خلق" به حسب اصل لغت به معناى سنجش و اندازه‏گيرى چيزى است براى اينكه چيز ديگرى از آن بسازند، و در عرف دين در معناى ايجاد و ابداع بدون الگو استعمال مى‏شود.

" امر" گاهى به معناى شان بوده و جمع آن" امور" است، و گاهى هم به معناى دستور دادن و وادار كردن مامور، به انجام كار مورد نظر مى‏باشد، و بعيد نيست كه در اصل هم به همين معنا باشد، و سپس به صورت اسم مصدر استعمال مى‏شود و به معناى نتيجه امر و آن نظمى است كه در جميع كارهاى مامور و مظاهر حيات او است، و چون اين معنا منطبق با همه شؤون حياتى انسان است، لذا لفظ" امر" به معناى اسم مصدر در شان انسان استعمال شد و آن چيزى كه وجودش را اصلاح مى‏كند، و نيز از اين هم بيشتر وسعت يافته در شان هر چيز، چه انسان و چه غير انسان استعمال شد. بنا بر اين، امر هر چيزى همان شانى است كه وجود آن را اصلاح و حركات و سكنات و اعمال و ارادات گوناگونش را تنظيم مى‏كند، پس اگر مى‏گويند:" امر العبد الى مولاه" معنايش اين است كه مولاى عبد حيات و معاش عبد را تدبير مى‏كند، و معناى" امر المال الى مالكه" اين است كه: اختيار مال به دست مالك است، و معناى:" امر الانسان الى ربه" اين است كه تدبير مسير زندگى انسان بدست پروردگار او است.

در اينجا ممكن است كسى اشكال كند كه اگر" امر" به معناى شان باشد به صيغه" امور"، جمع بسته مى‏شود، هم چنان كه" امر" به معناى دستور به صيغه" اوامر" جمع بسته مى‏شود، اين معنا با اينكه يكى از اين دو معنا به ديگرى برگردد منافات دارد.

جواب اين اشكال اين است كه امثال اين تفنن‏ها در لغت بسيار است، و اهل دقت و تتبع به اشباه و نظائر آن زياد بر مى‏خورند، پس امر واسطه‏اى است كه هم به عبد ارتباط و اضافه دارد و هم به مولا. هم" امر العبد" گفته مى‏شود، مانند:" وَ أَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ" «1» و هم امر مولى مانند" أَتى‏ أَمْرُ اللَّهِ" «2».

خداى تعالى امرى را كه از اشياء مالك است در آيه‏


(1) سوره بقره آيه 275

(2) سوره نحل آيه 1

/ 504