وجوه ديگرى كه در معناى جمله فوق محتمل است‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 8

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 8

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

كلمه" بدا" ظهور دارد در ابتداى خلقت دنيوى انسان نه مجموع زندگى او كه از كلام بعضى‏ها استفاده مى‏شود.

وجوه ديگرى كه در معناى جمله فوق محتمل است‏

بعضى از مفسرين آيه را چنين تفسير كرده‏اند كه:" شما مبعوث خواهيد شد به همان صورتى كه مى‏ميريد، مؤمن با ايمان خود و كافر با كفر خود"، چون از اين كلام بر مى‏آيد كه كلمه" بدء" را به معناى زندگى دنيا گرفته و خواسته است آيه را چنين معنا كند:" شما كه در دوران زندگى دنيوى‏تان مخلوق خدا بوديد و خداوند فرقه‏اى از شما را هدايت و فرقه‏اى را گمراه نمود، در آخرت نيز دو فرقه خواهيد بود" و اين معنا صحيح نيست، زيرا كلمه" بدء" در امورى كه داراى استمرار و امتداد است به معناى آغاز آن و اولين جزء وجود آن است نه تمامى آن. در آيه مورد بحث هم اين كلمه در خطاب به انسان واقع شده كه موجودى است داراى استمرار، و معناى آن ابتداى وجود انسان است نه سرتاسر زندگى دنيوى او.

علاوه بر اينكه اين آيه تتمه آياتى است كه ابتداى خلقت بشر و داستان سجده ملائكه را بيان مى‏كند. پس مراد از" بدء" در اين آيه آغاز آفرينش نوع بشر است كه در اول داستان گفته شده، و از آن جمله اين بود كه پس از اينكه ابليس را رجم نمود به وى فرمود:" اخْرُجْ مِنْها مَذْؤُماً مَدْحُوراً لَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكُمْ أَجْمَعِينَ" و در اين وعده‏اش بنى نوع بشر را به دو گروه تقسيم كرد: يكى آنان كه صراط مستقيم را دريافتند، و يكى آنان كه راه حق را گم كردند، اين يكى از خصوصيات ابتداى خلقت بشر بود كه در عودشان نيز اين خصوصيت هست.

آيات ديگرى هست كه اين خصوصيت را به بيان صريح‏ترى توضيح داده، از آن جمله فرموده است:" قالَ هذا صِراطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ إِنَّ عِبادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوِينَ" «1» خداوند در اين آيه به قضاى حتمى خود مردم را دو طايفه كرده: يكى آنان كه ابليس نمى‏تواند گمراهشان كند، و يكى آنان كه به اختيار خود او را پيروى مى‏كنند و در نتيجه گمراه مى‏شوند. هم چنان كه فرموده:" كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ" «2» و اين قضاى حتمى به گمراهى آنان، در اثر متابعتى است كه از ابليس مى‏كنند، نه اينكه متابعت‏شان از ابليس اثر


(1) ... و هرگز تو را بر بندگان من تسلط و غلبه‏اى نخواهد بود مگر آن گمراهانى كه از تو پيروى مى‏كنند. سوره حجر آيه 42

(2) چنين فرض و لازم شده كه هر كس شيطان را دوست و پيشواى خود سازد، او را گمراه كند.

سوره حج آيه 4

/ 504