چند روايت در مورد حاملين عرش
مؤلف: اخبارى كه قريب به اين مضامين هستند، بسيار زيادند، و بعضى از آنها اين چهار حامل را كه در روايت قبلى بود حاملين كرسى دانسته، و حال آنكه تا آنجا كه ما اطلاع داريم هيچ روايتى براى كرسى، حامل معرفى نكرده. و ما روايات مربوط به كرسى را در سوره بقره در تفسير آية الكرسى ايراد نموديم.در حديثى ديگر حاملين عرش هشت نفر شمرده شده، چهار نفر از اولين كه عبارتاند از: نوح، ابراهيم، موسى و عيسى (ع) و چهار نفر از آخرين كه عبارتاند از: محمد (ص)، على، حسن و حسين (ع).مؤلف: بنا بر اينكه عرش به معناى علم باشد هيچ مانعى ندارد كه بعضى روايات حاملين عرش را ملائكه بداند، و بعضى ديگر آنان را انبياء معرفى كند.و خوشبختانه روايات وارد در باره عرش با همه كثرتى كه دارد اين تفسير را تاييد مىكند، و اگر بعضى از آنها مختصر ظهورى دارد در اينكه عرش يك موجود جسمانى است، به روايات بسيار ديگرى كه عرش را علم مىداند تفسير مىشود. و اما اينكه بعضى گفتهاند: عرش جسمى است به شكل تخت و آن را بر بالاى آسمان هفتم گذاشتهاند هيچ روايت قابل اعتمادى بر طبق آن ديده نشده است، و روايات معتبر، اين معنا را جدا تكذيب مىكند.قمى در تفسير خود در ذيل آيه" خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ" مىگويد: امام (ع) فرمود: مراد از شش روز، شش وقت است «1».صاحب تفسير برهان روايتى را از صاحب كتاب ثاقب المناقب نقل مىكند كه وى آن را به ابى هاشم جعفرى نسبت داده، و او از محمد بن صالح ارمنى نقل كرده، و آن اين است كه: من (محمد بن صالح) خدمت حضرت ابى محمد عسكرى (ع) عرض كردم معناى آيه" لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ" را برايم شرح دهيد. فرمود: معنايش اين است كه خداوند قبل از اينكه امر كند و همچنين بعد از آن نيز هر چه را بخواهد مىتواند انجام دهد، من در دلم خطور كرد كه اين معنا تاويل آيه" أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ" است، حضرت فهميد كه من چه فكرى كردم، فرمود: همانطور است كه تو در دل خود گذراندى آرى،" أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ" «2».مؤلف: معناى اين روايت اين است كه جمله" أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ" در مقام افاده(1) تفسير قمى ج 1 ص 236(2) تفسير برهان ج 3 ص 258 ط قم