ترجمه تفسیر المیزان جلد 8

گفت: اى قوم! من دستخوش سفاهت نشده‏ام بلكه پيغمبرى از ناحيه پروردگار جهانيانم (67).

كه پيغام‏هاى پروردگار خويش به شما مى‏رسانم و براى شما خيرخواهى امينم (68).

مگر شگفت داريد كه شما را از پروردگارتان به وسيله مردى از خودتان تذكارى آمده باشد تا شما را بيم دهد؟ به ياد آريد آن دم كه شما را از پس قوم نوح جانشين آنان كرد و جثه‏هاى شما را درشت آفريد، نعمت‏هاى خدا را به ياد آريد شايد رستگار شويد (69).

گفتند: مگر به سوى ما آمده‏اى تا خدا را به تنهايى بپرستيم و آنچه را پدران ما مى‏پرستيدند واگذاريم؟ اگر راست مى‏گويى عذابى را كه از آن بيممان مى‏دهى بيار (70).

گفت: عذاب و غضب پروردگارتان بر شما وقوع يافت، چرا با من بر سر نام‏هايى كه شما و پدرانتان ساخته و روى يك مشت سنگ و چوب گذاشته‏ايد در حالى كه خداوند حجتى در باره آنها نازل نكرده، مجادله مى‏كنيد؟ منتظر باشيد كه من نيز با شما انتظار آن عذاب را مى‏برم (71).

پس او را با كسانى كه همراه وى بودند به رحمت خويش نجات داديم و نسل كسانى را كه آيه‏هاى ما را تكذيب كرده بودند، و مؤمن نبودند، قطع كرديم (72).

بيان آيات‏

[بيان آيات مربوط به محاجه هود عليه السلام با قوم خود]

" وَ إِلى‏ عادٍ أَخاهُمْ هُوداً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ..."

" أخ" كه اصلش" اخو" است به معناى برادر است، حال يا برادر تكوينى يعنى آن كسى كه در ولادت از پدر يا مادر و يا هر دو با انسان شريك است، يا برادر رضاعى كه شرع او را برادر دانسته، و يا برادرخواندگى، كه بعضى از اجتماعات آن را معتبر شمرده‏اند، اين معناى اصلى كلمه مزبور است، و ليكن بطور استعاره به هر كسى كه با قومى يا شهرى، يا صنعتى و سجيه‏اى نسبت داشته باشد نيز برادر آن چيز اطلاق مى‏كنند مثلا مى‏گويند:" اخو بنى تميم برادر قبيله بنى تميم" و يا" اخو يثرب برادر يثرب" و يا" اخو الحياكة برادر پشم بافى" و يا" اخو الكرم برادر كرامت".

در آيه مورد بحث:" وَ إِلى‏ عادٍ أَخاهُمْ هُوداً" برادر به همين معناى استعارى است.

حرفهايى كه در پيرامون جمله" قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ" بايد زده شود همان حرفهايى است كه در ذيل همين جمله در داستان قبلى زده شد، تنها تفاوتى كه جمله مورد بحث با جمله مشابهش در داستان نوح (ع) دارد اين است كه در آنجا داشت:" فَقالَ ..." و در اينجا دارد" قال" و جاى اين هست كه كسى بپرسد چرا در آنجا حرف عطف (فاء) بر سر جمله در آمد و در اينجا در نيامد؟ جوابش همانطورى كه زمخشرى نيز در كشاف گفته اين است‏