ترجمه تفسیر المیزان جلد 8
لطفا منتظر باشید ...
بستن احرام معين شده. «1»خداى تعالى در اين آيه مواعدهاى را كه با موسى بسته بود ذكر نموده، و اصل آن را سى شب گرفته و با ده شب ديگر آن را تكميل نموده، آن گاه فرموده كه جمعا مواعده با وى چهل شب بوده، و در حقيقت اين آيه، آيه سوره بقره را تفسير مىكند كه مىفرمود:" وَ إِذْ واعَدْنا مُوسى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً" و توضيح مىدهد كه آن عدد، مجموع دو مواعده اصلى و تكميلى است.و كوتاه سخن اينكه برگشت معناى آيه به اين است كه خداى تعالى موسى (ع) را براى مدت سى شب به درگاه خود و براى گفتگوى با وى نزديك ساخته و ده شب ديگر براى اتمام آن گفتگوها بر آن مدت افزوده و در نتيجه ميقات پروردگارش چهل شب تمام شده است، و اگر حساب را بر روى شبها برده نه روزها و حال آنكه در اين مدت موسى روزها هم در ميقات بسر برده و معمولا در اينگونه موارد حساب روى روزها برده مىشود نه شبها، شايد براى اين است كه غرض از اين ميقات تقرب به درگاه خدا و مناجات با او است كه شبها اختصاص بيشترى براى اين كار داشته و حواس انسان جمعتر و نفس براى انس گرفتن آمادهتر است، آنهم در چنين مناجاتى كه در آن تورات نازل شده است.هم چنان كه در باره رسول خدا (ص) هم فرموده:" يا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا" تا آنجا كه فرموده:" إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا، إِنَّ ناشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قِيلًا إِنَّ لَكَ فِي النَّهارِ سَبْحاً طَوِيلًا" «2» و جمله" وَ قالَ مُوسى لِأَخِيهِ هارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي" حكايت كلامى است كه موسى (ع) در موقع حركت به ميقات و جدايى از قوم خود با برادر در ميان نهاده، به دليل اينكه موقع خليفه قرار دادن و جانشين درست كردن همان هنگام مفارقت و براى ايام غيبت است، و اگر در اين جمله از بنى اسرائيل به عبارت" قوم من" تعبير كرد، براى اين بود كه با سياق ساير داستانهاى اين سوره موافق باشد، چون در مطالبى كه اين سوره از نوح و هود و ساير انبياء (ع) نقل كرده بود تكيه زبان آن حضرات" يا قوم، يا قوم" بود. لذا در اين داستان هم از بنى اسرائيل به" قوم من" تعبير فرمود، و گر نه در سوره" طه" از ايشان به همان بنى اسرائيل تعبير كرده است.
