ترجمه تفسیر المیزان جلد 8

در غالب مردم چيزى كه ايشان را از اشتغال به امر آخرت باز داشته و بسوى دنيا و مغرور گشتن به آن مى‏كشاند مساله فراموش كردن مرگ است، مرگى كه انسان نمى‏داند كارش به كجا مى‏انجامد، و اما اگر التفات به آن داشته باشند، و متوجه باشند كه از اجل خود بى‏اطلاع‏اند، و ممكن است كه اجلشان بسيار نزديك باشد قهرا از خواب غفلت بيدار مى‏شوند، و همين ياد مرگ آنان را از پيروى هوا و هوس و آرزوهاى دراز باز مى‏دارد.

" فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ" از سياق كلام بر مى‏آيد كه ضمير در" بعده" به قرآن بر مى‏گردد، و اين جمله خبر ياس از ايمان آنان را مى‏دهد و معنايش اين است كه: اگر به قرآن كه تجلى پروردگار سبحان است به كلام خود بر ايشان، و با آنان به براهين و حجت‏ها و مواعظ حسنه‏اى صحبت مى‏كند كه عقولشان را مضطر به قبول مى‏سازد، و در عين حال معجزه باهره‏اى است ايمان نياورند بطور مسلم به هيچ چيز ديگرى ايمان نخواهند آورد، خداى سبحان هم خبر داده كه بر دل‏هاى ايشان مهر نهاده و با اين حال هيچ اميدى نيست در اينكه حرف به خرجشان برود و به حق ايمان بياورند، و لذا بعد از جمله مورد بحث فرموده:" مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلا هادِيَ لَهُ ...".

" مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلا هادِيَ لَهُ وَ يَذَرُهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ ..."

كلمه" عمه" به معناى حيرت و سرگردانى در ضلالت و يا به معناى نفهميدن حجت است، و اگر مقابل اين جمله را كه عبارتست از:" و كسى كه او هدايتش كند ديگر گمراه كننده‏اى براى او نيست" ذكر نكرد براى اين بود كه كلام در تعليل آيه قبلى يعنى جمله" فَبِأَيِّ حَدِيثٍ ..." بود، گويا كسى پرسيده جهت اينكه به هيچ حديث ديگرى ايمان نمى‏آورند چيست در جواب فرموده: جهتش اين است كه خدا گمراهشان كرده و كسى كه خدا گمراهش كند ديگر هدايت كننده‏اى برايش نيست.

گفتارى پيرامون اسماء حسنى، در چند فصل‏

1- معناى" اسماء حسنى" چيست؟ و چگونه مى‏توان بدان راه يافت؟

اولين بارى كه ما چشم بدين جهان مى‏گشاييم و از مناظر هستى مى‏بينيم آنچه را كه مى‏بينيم نخست ادراك ما بر خود ما واقع گشته و قبل از هر چيز خود را مى‏بينيم، و سپس نزديك‏ترين امور را به خود كه همان روابط ما با عالم خارج و مستدعيات قواى عامله ما در بقاء ما است، درك مى‏كنيم، پس خود ما و قواى ما و اعمال متعلق به آن اولين چيزى است كه درب دلهاى ما را