ترجمه تفسیر المیزان جلد 8

و چون فرزندى شايسته به آنها داد براى خدا در عطيه وى شريكان انگاشتند اما خدا از آن چيزها كه با او شريك مى‏انگارند برتر است (190).

چرا اين بتان را كه چيزى خلق نمى‏كنند و خودشان ساخته شده‏اند با خدا شريك مى‏كنيد (191).

بتانى كه نمى‏توانند آنها را نصرت دهند و نه خودشان را نصرت مى‏دهند (192).

اگر ايشان را به هدايت دعوت كنيد شما را پيروى نمى‏كنند چه آنان را بخوانيد و چه ساكت بمانيد نتيجه يكسان است (193).

آن كسان كه سواى خدا مى‏خوانيد بندگانى چون شمايند اگر راست مى‏گوييد آنها را بخوانيد كه شما را اجابت كنند (194).

مگر پاهايى دارند كه با آن راه روند يا دست‏هايى دارند كه با آن به قوت گرفتن توانند يا چشم‏هايى دارند كه با آن ببينند يا گوش‏هايى دارند كه با آن بشنوند، بگو شركاى خويش را بخوانيد و در باره من نيرنگ كنيد و مهلت ندهيد (195).

سرپرست من خدايى است كه اين كتاب را نازل كرده و او شايستگان را سرپرستى مى‏كند (196).

و جز خدا كسانى را كه مى‏خوانيد نمى‏توانند شما را نصرت دهند و نه خودشان را نصرت مى‏دهند (197).

اگر ايشان را به هدايت دعوت كنى نمى‏شنوند مى‏بينيشان كه سوى تو مى‏نگرند ولى نمى‏بينند (198).

بيان آيات‏

[شرح آيات مربوط به خلقت انسان از نفس واحدة و نقض عهد والدين بعد از فرزند دار شدن‏]

زمينه كلام در اين آيات همان زمينه‏اى است كه در ساير آيات اين سوره بود، و آن عبارت بود از بيان ميثاق‏هاى نوع انسانى و اينكه اغلب و اكثر افراد اين نوع آن ميثاقها را شكستند.

" هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ ..."

اين دو آيه مثلى است كه براى بنى آدم در رفتارشان و اينكه عهد ازلى خود را شكسته و به آيات خدا ظلم كردند زده شده است.

و معناى آن اين است كه:" هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ" اى گروه بنى آدم خداى تعالى آن كسى است كه شما را آفريد" مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ" از تن واحدى كه پدرتان بود" وَ جَعَلَ مِنْها" و از آن يعنى از نوع آن" زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها" همسرش را آفريد تا آن مرد به داشتن آن همسر آرامش دل يابد" فَلَمَّا تَغَشَّاها" پس وقتى با او در آميخت- تغشى به معناى جماع است-" حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفاً" بار سبكى كه عبارت بود از نطفه برداشت" فمرت به" و هم چنان اين بار را داشت و با آن آمد و شد و نشست و برخاست مى‏كرد تا آنكه نطفه در رحمش رشد نموده به حد