لطفا منتظر باشید ...
شماره مقاله:678
اِبْراهيم‌ِ تِهْرانى، مشهور به ميرزا عمو، از خوشنويسان تواناي قلم نستعليق
در نيمة دوم سدة 13 و آغاز سدة 14ق/19م و شاگرد ميرزا غلامرضا اصفهانى.
ابراهيم خوشنويسى توانا بود كه در كتيبه‌نويسى آثاري برجسته از خود برجاي
نهاده است (بيانى، 1/18). آثار تاريخ‌دار او در 1291-1314 ق/ 1874-1896م
نوشته شده است. كتيبه‌هاي بازمانده از او در بناهاي مذهبى به ترتيب تاريخ
كتابت عبارتند از 1. كتيبة اطراف ايوان آينة امامزاده حمزه در شهر ري با
تاريخ 1291ق كه از بهترين آثار او به شمار مى‌آيد (همو، 1/19)؛ 2. كتيبة
كمربندي ايوان شمالى صحن كهنة آستانة حضرت معصومه بر كاشى خشتى لاجوردي با
رقم «نَمَّقَه ميرزا عمو» كه قطعه‌اي است در 7 بيت از عبدالمجيد قمى متخلص
به سيد و در آن، تاريخ بناي ايوان يعنى 1301ق/1883م آمده است (برقعى،
56؛ مدّرسى، 1/74)؛ 3. كتيبه‌اي در دو بيت، كنده شده بر سنگ مرمر آستانة دري
كه ميان رواق و ايوان آينة حرم حضرت معصومه قرار درد، با تاريخ 1310ق
(بيانى، همانجا)؛ 4. كتيبة پاية گلدستة شرقى جلو ايوان مقصورة مسجد سپهسالار
(سابق) تهران شامل آية شريفة «انّما يعمر مساجد الّله...» با تاريخ 1302ق
(سحاب، 46)؛ 5. كتيبة درِ ورودي حرم امامزاده طاهر در آستانة حضرت عبدالعظيم
با تاريخ 1308ق (بيانى، همانجا)؛ 6. كتيبة در نقره‌اي سمت شرقى حرم حضرت
معصومه شامل 18 بيت از سروده‌هاي شوريده‌ا شيرازي با تاريخ 1310ق (برقعى،
45؛ فيض، 1/660)؛ 7. كتيبة درِ نقره‌اي ديگري در همانجا ميان رواق و ايوان
آينه، شامل 14 بيت شعر از شوريده با تاريخ 1314ق (برقعى، 46؛ فيض، 1/662)؛
8. كتيبة بدون تاريخى نيز شامل سورة كوثر، آية نور و سورة عصر به خط او در
ايوان صحن آرامگاه شيخ صدوق (ابن بابويه) در شهر ري موجود است (مصطفوي،
1/243). از ابراهيم تهرانى آثاري نيز به صورت مرقّع يا قطعات برجاي مانده
است كه در مجموعه‌هاي شخصى نگهداري مى‌شود (بيانى، همانجا).
رقم او را بر آثارش به صورتهاي «ميرزا ابراهيم الطّهرانى الشّهير بميرزا
عمو»، «محمد ابراهيم طهرانى مسهور بميرزا عمو» و گاهى تنها «ميرزا عمو» مى‌توان
مشاهده كرد.
مآخذ: برقعى، على‌اكبر، راهنماي قم، قم، 1317ش؛ بيانى، مهدي، احوال و آثار
خوشنويسان، تهران، 1345ش؛ سحاب، ابوالقاسم، تاريخ مدرسة سپهسالار، تهران،
1329ش؛ قيض، عباس، گنجينة آثار قم، قم، 1349ش؛ مدرّسى طباطبايى، حسين،
تربت پاكان، قم، 1335ش؛ مصطفوي، محمدتقى، آثار تاريخى تهران، 1361ش؛
محمدحسن سمسار
تايپ مجدد و ن * 1 * ز
ن * 2 * ز
