شماره مقاله:471
آلِ موسي، اصطلاحي قرآني و عنوان خاندان موسي بن عمران(ع) پيامبر بنياسرائيل. اين
عنوان يکبار در قرآن آمده است: وَ قالَ لَهُمْ نَبِيُّهُم اِنَّ ايَهَ مُلْکِهِ
اَنْ يَأْتِيَکُمُ التّابُوتُ فيهِ سَکينَهٌ مِنْ ربِّکُم وَ بَقِيَّهٌ مِمّا
تَرَکَ الُ هرونَ تَحْمِلُهُ الْمَلئِکَهُ (بقره/2/248)، يعني پيامبرشان به ايشان
گفت: نشان? پادشاهي او آمدن تابوت است به نزد شما. در آن آرامشي است از پروردگارتان
و بازماندهاي از آنچه خاندان موسي و خاندان هارون فرو هشتند. دربار? آل (ه م)
معاني زير عنوان شده است: خانواده، عائله، خاندان، تيره، اهل، عشيره، پيروان،
وابستگان و در اينجا مفسّران آراءِ متفاوتي ابراز داشتهاند: 1. برخي معتقدند که
منظور از آل موسي پيامبران بنياسرائيل از نسل يعقوب هستند (زمخشري، 1/380)؛ 2.
بعضي گفتهاند که مقصودذ از آل موسي خود موسي است که از باب تعظيم و احترام از وي
با چنين تعبيري ياد شده است (طبرسي، 1/353؛ فخر رازي 6/191)؛ 3. فرزندان موسي مصداق
آل موسي هستند (قاضي بيضاوي، 1/130)؛ 4. پيروان موسي هستند (فخر رازي، 6/191) و به
تصريح علامه طباطبائي خود موسي و خواصِّ خاندان او آل موسي بهشمار ميروند (2/291؛
نيز نک: آل هارون). باتوجه به مضمون آيه و اشار? برخي از مفسران به اينکه «بقيّه
ممّا ترک» خردههاي الواح و جامه و نعلين و عصاي موسي و عمام? هارون و جز آنهاست
(طبرسي، 1/353؛ آلوسي، 2/169)، نظر علامه طباطبايي به صواب نزديکتر است.
مآخذ: آلوسي، محمود، روح المعاني، بيروت، 1370ق؛ زمخشري، جاراللـه، الکشّاف، بيروت،
1387ق؛ طباطبائي، محمدحسين، الميزان، بيروت، 1393ق؛ طبرسي، فضل بن حسن، مجمع
البيان، قم، 1403ق؛ فخر رازي، محمدبن عمر، التّفسيرالکبير، بيروت؛ قاضي بيضاوي،
عبداللـه بن عمر، انوار التنزيل، قاهره، 1388ق.
علي رفيعي