لطفا منتظر باشید ...
شماره مقاله:708
اِبْراهيم‌ِ قَزْوينى، ابن معصوم بن فصيح حسينى (1065- 1145ق/ 1655-1732م)،
فقيه و عالم. او در تبريز زاده شد، ولى در قزوين زيست و همانجا درگذشت.
تاريخ وفات او را 1148 و 1149ق نيز نوشته‌اند (آقابزرگ، 3/337). وي نزد پدر
خويش و چند تن از عالمان بنام آن روزگار مانند حسين بن جعفر خوانساري، امير
عبدالباقى، محمدباقر بن محمدباقر هزار جريبى غروي، شيخ محمدمهدي فتونى
عاملى، شيخ يوسف بحرانى صاحب حدائق، (1186 ق/ 1772م)، محمدباقر مجلسى
(1110ق/ 1698م)، آقا جمال خوانساري و شيخ جعفر قاضى درس خوانده و از 4 تن
اخير اجازة روايت نيز يافته است (نوري، 3/384؛ مدرس، 4/450). هر چند تصريح
نشده كه قزوينى در كجا درس خوانده است، اما گويا تحصيلات وي بيشتر در عراق
و به خصوص در حوزة علميّة نجف بوده و عالم معروف شيخ عبدالنّبى قزوينى از
شاگردان او به شمار آمده است (مدرس، همانجا). همچنين نقل شده است كه در
كتابخانه‌اش 500 ،1جلد كتاب وجود داشته كه در تمام آنها اثري از حاشيه و يا
تصحيح وي موجود بوده است (امين، 2/227).
بعضى از آثار وي عبارتند از سلاح المؤمنين در دعا، خطى و موجود در كتابخانة
مركزي آستان قدس رضوي (آستان قدس، 6/250) و نيز كتابخانة ابوالحسن اصفهانى
(آقابزرگ، 12/209-210)؛ رساله‌اي در فرق صغيره و كبيره، (عربى) خطى، از
مجموعه‌اي موجود در كتابخانة مجلس شوراي اسلامى شم 1 (شورا، 5/204). مدرّس
نام آن را تحقيق الصّغيرة و الكبيرة آورده است (4/450)؛ تحصيل الاطمئنان فى
شرح زبدة البيان فى تفسير آيات الاحكام من القرآن ( زبدةالبيان تأفليف
مقدس اردبيلى است) كه نسخة خطى آن در كتابخانة مجلس شوراي اسلامى شم 1
(شورا، 16/415) و كتابخانة مدرسة آخوند (همدان، 70-71) موجود است؛ تتميم امل
الا¸مل (آقابزرگ، 3/337)؛ حاشية على مدارك الا´حكام فى شرح شرائع الاسلام
(همو، 6/196) و حاشية على مسالك الا´فهام فى شرح شرائع الاسلام (همانجا).
افزون بر اينها آثار ديگري هم به ابراهيم منسوب است از قبيل تحقيق البداء،
تحقيق العلم الالهى، اجوبة المسائل الفقهيّة و العقلية، حاشيه بر شرح لمعه،
مقامات (نظير مقامات حريري )، مجموعه‌اي از رسايل در علوم و نيز اشعار
(امين، 2/227؛ مدرس، همانجا).
مآخذ: آستان قدس، فهرست؛ آقا بزرگ، الذريعة؛ امين، محسن، اعيان الشيعة،
بيروت، 1983م؛ شورا، خطّى؛ مدرس، محمدعلى، ريحانةالادب، تبريز، 1346ش؛ نوري
طبرسى، ميرزاحسين، مستدرك الوسائل، تهران، 1318-1321ق؛ همدان، خطّى.
حسن يوسفى اشكوري
تايپ مجدد و ن * 1 * زا
ن * 2 * زا
