لطفا منتظر باشید ...
شماره مقاله:516
آموزِش و پَروَرِش، مجلّ? رسمي وزارت آموزش و پرورش که نخستين‌بار در فروردين 1298ش
در زمان وزارت نصيرالدوله به نام مجل? اصول تعليمات منتشر گرديد، مدّت دو سال هر
سال 6 شماره از آن انتشار يافت (يغمايي، 113). اين نشريه پنج سال تعطيل بود و اين
نشريه مدت پنج سال تعطيل بود و پس از اين فترت بار ديگر از فروردين 1304 تا اسفند
1306ش بنام مجل? تعليم و تربيت به مديريت علي‌اصغر حکمت منتشر شد و در سه دوره، هر
سال 12 شماره به چاپ رسيد. پس از آن تا 1313ش انتشار آن متوقّف گرديد، و در اين سال
مجدداً به مديريت نصراللـه فلسفي طبع و نشر آن آغاز شد، ولي پس از انتشار شمار?
پنجم از دور? ششم (1314ش) به سبب درج مقاله‌اي از سيّد حسن تقي‌زاده با عنوان «جنبش
ملي ادبي» در اعتراض به شيو? کار فرهنگستان بار ديگر تعطيل شد (افشار، 3/حاشي? ص
بيست و پنج). اندکي بعد بار ديگر بدون ذکر نام مسئول تا 1317ش انتشار يافت. در اين
دوره مديريّت آن برعهد? محيط طباطبائي بود، و چون فرهنگستان واژه‌هاي آموزش و پرورش
را به جاي تعليم و تربيت قرار داده بود، از مرداد 1317ش تا ارديبهشت 1340ش، با يک
وقفه در سالهاي 1324-1326ش به نام مجل? آموزش و پرورش طبع و نشر مي‌شد و کساني چون
لطفعلي صورتگر (1319-1322ش)، حبيب يغمايي (1323-1324 و 1327-1329ش) و عباس شوقي
(1335-1338ش)، سردبيري آن را برعهده داشتند (يغمايي، 113-115). کساني چون ملک
الشّعراي بهار، عبّاس اقبال، علي‌اصغر حکمت، کاظم‌زاد? ايرانشهر، عيسي صديق،
محمّدباقر هوشيار و رشيد ياسمي با نوشتن مقالات تحقيقي و تربيتي با اين نشريه
همکاري مي‌کردند.
پس از يک وقف? چند ماهه، بار ديگر از دي ماه 1340 تا خرداد 1341ش به نام ماهنام?
فرهنگ و از اسفند ماه 1341 تا مهر ماه 1357ش به نام ماهنام? آموزش و پرورش منتشر
مي‌شد.
آخرين دوره‌هاي اين نشريه (دور? 39-48) با 8 شماره در سال (به استثناي دور? 46) در
فاصل? سالهاي 1348-1357ش به مديريت ايرج جهانشاهي و سردبيري عبدالمحمد آيتي به چاپ
رسيد و انتشار آن از مهر 1357ش متوقف گرديد. پس از انقلاب اسلامي ايران اين نشريه
به نام فصلنام? تعليم و تربيت منتشر مي‌شود.
اين مجله در آغاز انتشار ارگان رسمي «وزارت معارف» بود و بيش‌تر به نشر آمار
دانش‌آموزان و معلمان و نتيج? امتحانات و دستورالعملهاي اداري و مانند آنها
مي‌پرداخت، ولي به تدريج دامن? موضوعات آن گسترش يافت و علاوه بر بخش اخبار فرهنگي
و درج آمار و ارقام آموزشي، مقالات تحقيقي در زمينه‌هاي گوناگون علمي و ادبي و
تاريخي نيز منتشر مي‌کرد. اين نشريه به حکم هدف و وظيف? اصلي خود به موضوعات مربوط
به روانشناسي کودکان و نوجوانان، مسائل تربيتي و آموزش و پرورش تطبيقي توجّه خاص
داشت و مقالاتي دربار? روشهاي علمي تدريس مواد آموزشي در شرايط خاص ايران، نقد و
بررسي محتواي کتب درسي، منتشر مي‌کرد.
مآخذ: افشار ايرج، فهرست مقالات فارسي، تهران، 1355ش، 1/شانزده هفده، بيست و چهار،
2/2، 3، 3/بيست و يک؛ صديق، عيسي، تاريخ فرهنگ ايران، تهران، 1338ش، ص 355؛
مشارالدّوله، «حکم وزارتي»، تعليم و تربيت، تهران، س 1، شم 1 (فروردين 1304ش)، صص
1-2؛ يغمايي، اقبال، «ماهنام? آموزش و پرورش»، آموزش و پرورش، س 35، شم 9-10
(فروردين 1344)، صص 113-115.
بخش ادبيّات
