يزيد بن زُرَيع. - راویان مشترک نسخه متنی

يزيد بن زُرَيع.

270يزيد بن زُرَيع.

(101 - 182 ه . ق).

كنيه: ابومعاويه.

نسب: عائشى، تيمي.

لقب: بصري.

طبقه: هشتم.

يزيد از طايفه بني عائشِ قبيله تيم الله بن بكر عدناني است كه در بصره مسكن گزيدند و محلّه اي نيز به نام آنان شهرت يافت. (1) از خاندان او اطّلاعي در دست نيست جز آن كه پدرش (زريع) حاكم شهر (اُبَلّه) (2) بوده است.

مؤرّخان، يزيد را فردي كثير الصلوة و زاهد معرفي كرده اند. گويند پدرش از حقوق ولايت شهر اُبلّه پانصد هزار درهم به ارث گذاشت، امّا يزيد چيزي از آن را قبول نكرد.

بنا به گزارش ابن سعد، وي از هوا خواهان و از طرف داران عثمان بن عفّان بوده است. (3) .

طبقه و منزلت روايي يزيد بن زُريع.

و ي از طبقه هشتم راويان حديث و مورد توثيق و تمجيد رجال شناسان و دانشمندان اهل سنّت است .

احمد بن حنبل او را ريحانه اهل بصره و يحيي بن معين وي را موثق ترين شيوخ آن ديار مي داند، امّا دانشمندان شيعي هيچ اشاره اي بر جرح يا تعديل او ننموده اند. او كثيرالحديث است و روايات اش در برخي از منابع روايي شيعه و در ابواب مختلف منابع روايي اهل سنّت مانند: صحيح بخارى، صحيح مسلم، شواهد التّنزيل آمده است. وي در اين كتاب ها از ابراهيم بن علاء، ابو هارون غنوى، ايّوب سختيانى، حبيب معلم، حجاج بن حجّاج باهلى، حُميد طويل، سفيان ثورى، هشام بن حسان، هشام بن عروة و گروهي ديگر روايت كرده است و كساني چون: احمد بن مقدام عجلى، اسماعيل بن مسعود، اميّة بن بسطام عيشى، بشر بن هلال، خليفة بن خياط از او روايت كرده اند. (4) .و ي با سه واسطه از رسول خدا(ص) روايت مي كند فرمود: (چهار نفر در روز قيامت، مورد لطف و رحمت الهي قرار نگيرند: عاق والدين، منّت گذار، آن كه (قَدَر) را دروغ و نادرست پندارد و شراب خوار.) (5) .و ي سرانجام در روز چهارشنبه هشتم ماه شوّال سال 182 ه . ق . در 81 سالگي در بصره وفات يافت. (6) .

منابع ديگر

تا ريخ خليفه 36 ؛ كتاب التاريخ الكبير 8/ 335؛ المعارف 508؛ تاريخ الثقّات 478؛ الجرح و التعديل 4/ ق 2/ 263؛ كتاب الثقات 7/ 632؛ تذكرة الحفاظ 1/ 256؛ سير اعلام النبلاء 8/ 296؛ تاريخ الاسلام 12/ 463؛ تهذيب التهذيب 11/ 325؛ تقريب التهذيب 2/ 364؛ شذرات الذهب 1/ 298؛ معجم قبائل العرب 2/ 217؛ مستدركات علم رجال الحديث 8/ 253.

1. معجم قبائل العرب 2/ 717 و الانساب 4/ 269.

2. شهري در كنار رود بصره در زاويه خليج فارس كه پيش از بصره به صورت شهر درآمده است. معجم البلدان 1/ 77.

3. طبقات ابن سعد 7/ 289.

4. نك: شواهد التنزيل 1/ ح 169 - 175؛ رجال صحيح مسلم 2/ 358؛ رجال صحيح بخاري 2/ 807 و تهذيب الكمال 32/ 124 - 130.

5. كتاب الخصال 1/ 203.

6. تاريخ خليفه 374؛ الكامل في التاريخ 160/ 6 و تهذيب الكمال 129/ 32.