تَليد بن سليمان. - راویان مشترک نسخه متنی

تَليد بن سليمان.

38تَليد بن سليمان.

( - 190 ه.ق).

كنيه: ابو ادريس، ابوسليمان.

نسب: محاربى،حارثي.

لقب: كوفى، اعرج.

طبقه: هشتم.

او از شيعيان و اهل كوفه بود و در فضايل اهل بيت (ع)روايات شگفت آوري نقل مي كرد. وي به سبب بدگويي به عثمان مورد ضرب و شتم دوست داران او قرار گرفت.

ذهبي او را شيعي دانسته و ابو داوود وي را به دليل بدگويي اش به عمر و ابوبكر مورد سرزنش قرار داده است.

او داراي كتابي است كه جماعتي آن را روايت كرده اند.

ابن عقده نام او را در شمار اصحاب امام صادق (ع)آورده است و از ابن نمير نقل مي كند كه: وي به احاديثي كه تليد از ابوجحاف نقل كند اعتماد نمي كند.

ابن داوود اين سخن را جرحي در مورد تليد نمي داند، زيرا ممكن است فاصله زماني بيشتر ميان تليد و ابوجحاف كه سر از ارسال سند درمي آورد، دليل اين بي اعتمادي باشد.

همان گونه كه آية الله خوئي اشاره كرده است، اين توجيه ابن داوود تزلزلي در تضعيف تليد ايجاد مي كند، ولي عدالت وي را ثابت نمي كند، مگر آن كه بنا را بر اصالة العداله بگذاريم.

علامه حلي مي گويد: ما هيچ جرح و تعديلي در باره وي از سوي علماي شيعه به دست نياورديم.

ابن حجر وي را ضعيف خوانده است. احمد بن حنبل ضمن بيان تشيع و توثيق وى، مي گويد: از او احاديث زيادي را نوشته ام. عجلي نيز وي را توثيق كرده است. ابن معين او را تضعيف كرده و كذاب خوانده است. او مي گويد: هر كس عثمان يا طلحه يا يكي از صحابه را دشنام دهد، دجال و دروغ گو است و حديث اش نوشته نمي شود. حاكم و ابن حبان و نسائي نيز او را تضعيف كرده اند. صالح بن محمد نقل مي كند كه: اهل حديث به او بليد (كودن) مي گويند و او مردي بد اخلاق است و به حديث اش احتجاج نمي شود.

ابن عدي مي گويد: با توجه به اين كه تنها يك حديث از وي در سنن ترمذي نقل شده است، اين نشانه بي توجهي ارباب مسانيد و رجاليون نسبت به اوست. مامقاني اين قول نجاشي را كه مي گويد: له كتاب يرويه عنه جماعة، حاكي از اعتماد او به اين راوي مي داند و مي گويد: تضعيف او از جانب ذهبي و ابن حجر معلول تعصب شديد تليد در تشيع است و در نهايت به اين نتيجه مي رسد كه او دست كم در درجات پايينِ حسن است و در رديف ضعفا نيست.

سيد محسن امين مي نويسد: از مطالب گذشته معلوم مي شود كه سبب تضعيف وى، تشيّع و منكر بودن احاديث اش نزد علماي عامه است و اين بدان جهت است كه در روايات وى، فضايل اهل بيت (ع)مطرح شده است.

او از كساني چون: امام صادق(ع)، ابوجحاف داوود بن ابي عوف، عبدالملك بن عمير، يحيي بن سعيد انصاري و حمزه زيات روايت كرده است و از وي كساني چون: ابو سعيد اشج، ابن نمير، هشيم بن ابي ساسان، احمد بن حاتم طويل، احمد بن حنبل، اسحاق بن موساي انصاري و يحيي بن يحياي نيشابوري روايت كرده اند.

در حديثى، تليد از پيامبر(ص) نقل مي كند كه: پيامبر(ص) به على، فاطمه، حسن و حسين نگاه كرد و سپس فرمود: (انا حرب لمن حاربكم وسلم لمن سالمكم؛ من دشمن دشمنان شما و دوست دوستان شما هستم.).و ي سرانجام به سال 190ه.ق. درگذشت (1) .

منابع ديگر

كتاب التاريخ الكبير 2/ 158؛ كتاب الضعفاء الكبير 1/ 171؛ الجرح والتعديل 1/ ق 1/ 447؛ كتاب الضعفاء والمتروكين 284؛ الكاملفي ضعفاء الرجال 1/ 66 و 67؛ كتاب المجروحين 1/ 204؛ تاريخ الثقات 88؛ رجال نجاشى / ش 115؛ رجال طوسي 160؛ تاريخ بغداد 7/ 136؛ رجال ابن داوود 59؛ خلاصة الاقوال 209؛ تهذيب الكمال 4/ 320؛ تاريخ الاسلام 13/ 138؛ ميزان الاعتدال 1/ 358؛ تهذيب التهذيب 1/ 509؛ لسان الميزان 7/ 186؛ تنقيح المقال 1/ 187؛ اعيان الشيعه 3/ 636؛ الغدير 3/ 93؛ المعجم الموحد 1/ 161؛ معجم رجال الحديث 3/ 377.

1. تقريب التهذيب 1/ 112؛ قاموس الرجال 2/ 417و موسوعة رجال الكتب التسعه 1/ 209 .