بسّام بن عبدالله. - راویان مشترک نسخه متنی

بسّام بن عبدالله.

35بسّام بن عبدالله.

( - پيش از 145ه.ق).

كنيه: ابو عبدالله، ابوحسن.

نسب: اسدي.

لقب: صيرفى، كوفي.

طبقه: پنجم.

او از آزاد شدگان بني هاشم يا بني اسد است و از شيعيان و خواص اصحاب امام صادق (ع)به شمار مي رود. ابن عقده نيز نام وي را در رجال شيعه ذكر كرده است. نجاشي و شيخ طوسي او را در شمار اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق (ع)آورده اند، برقي او را فقط در ميان اصحاب امام باقر(ع) نام برده است. هر چند در رجاليون شيعه علامه مجلسي و مامقاني او را حَسَن و امامىِ غير موثق دانسته اند، اما همه رجاليون اهل سنت، مانند: احمد بن حنبل، حاكم، ابوحاتم، يحيي بن معين، ابن نمير و ابن حبان او را توثيق كرده اند، جز آن كه ابن حبان تصريح مي كند او گاهي دچار خطا و اشتباه مي شده است. ابن حجر نيز وي را صدوق خوانده است (1) .

احاديث وي در جوامع روايي سني و شيعي مانند: سنن نسائى، تهذيب، استبصار و كافي آمده است.

او از كساني چون: امام باقر(ع)، امام صادق(ع)، حسن بن عمرو فقيمى، عطاء بن ابي رباح، عكرمه، زيد بن على(ع)، ابوطفيل عامر بن واثله ليثى، عبدالله بن يامين، عون بن ابي جحيفه و يحيي بن سام روايت كرده است.

از او كساني چون: اسماعيل بن بهرام، حاتم بن اسماعيل، حسن بن عطيه بن نجيح قرشى، خلاد بن يحيى، سعيد بن محمد وراق، شبابة بن سوّار، عبدالله بن مبارك، وكيع بن جراح و ابونعيم روايت كرده اند (2) .

برخي نقل كرده اند: امام صادق (ع)در حيره، بر در كاخ منصور خليفه عبّاسي بود كه از به قتل رسيدن بسّام آگاه شد و قاتل او را به دوزخ بشارت داد (3) .

از آنچه گذشت بر مي آيد كه وي پيش از سال 145ه.ق. كشته شد، زيرا حيره پيش از بنيان نهادن شهر بغداد در سال 145ه.ق. پايتخت عبّاسيان بوده است.

منابع ديگر

كتاب التاريخ الكبير 2/ 144؛ الجرح والتعديل 1/ ق 1/ 433؛ كتاب الثقات 1/ 49؛ رجال نجاشى / ش 286؛ رجال طوسي 110؛ الاكمال 1/ 278؛ رجال ابن داوود 56؛ ميزان الاعتدال 1/ 308؛ الوجيزة 20؛ تهذيب التهذيب 1/ 434؛ مجمع الزوائد 10/ 379؛ تنقيح المقال 1/ 168؛ اعيان الشيعه 3/ 565؛ قاموس الرجال 2/ 302 (چاپ جديد)؛ موسوعة رجال الكتب التسعة 1/ 176؛ المعجم الموحد 1/ 145.

1. معجم رجال الحديث 298/ 3؛ تهذيب الكمال 58/ 4 و تقريب التهذيب 96/ 1.

2. تهذيب الكمال 58/ 4.

3. معجم رجال الحديث 299/ 3 و رجال كشى / ش 449.