4 :
قناعت
بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمقال الله الحكيم :( و اءطعموا القانع و المعتر ) (حج :آيه 36)(قربانى حج را) به فقير قانع و فقيرى كه سؤ ال نمى كند اطعام دهيد.پيامبر صلى الله عليه و آله :كن قانعا تكن اءشكر الناس (629)قانع باش تا از شاكرترين مردم باشى .
شرح كوتاه
بجهت بزرگى شاءن قناعت ، اگر قانع قسم بخورد كه مالك دنيا و آخرت شده است خدا او را تصديق مى كند.بايد يقين داشت و تصديق كرد كه خداوند آن چه خواسته به بنده داده و همه داده ها عين حكم اوست .آنكس كه قسمتهاى الهى را باور كرده ، به اسباب ظاهرى توجه نمى كند، و از فكر هم و زحمت بسيار در آسايش
بسر مى برد.پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:(قناعت ملكى است كه زوال ندارد)، و اين صفت مركبى است كه بر رضاى حق
سوار و صاحبش را به خانه حقيقى خود مى رساند پس بر آنچه خدا داده راضى و قانع ، و بر آن چه نرسيده بايد
صبر نمود.(630)
1 - سيره امام صادق عليه السلام
بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمقناعت در همه زمان پسنديده و خداوند شخص قانع را دوست دارد، مخصوصا اين صفت در زمانى كه جامعه از نظرمواد غذائى در كمبود است ، بيشتر بايد مورد توجه قرار گيرد.معتب كه عهده دار خدمات منزل امام صادق عليه السلام بود مى گويد:بر اثر كمبود مواد غذائى در بازار
مدينه قيمت اجناس بالا رفت . امام عليه السلام بمن فرمود: در منزل چه مقدار خوار و بار داريم ؟ عرض
كرد:
بقدر مصارف چندين ماه !فرمود:
همه آنها را در بازار براى فروش عرضه كن . معتب از سخن امام عليه السلام به شگفت آمد، عرض كرد
اين چه دستور است كه مى فرماييد؟ امام عليه السلام سخن خود را دوباره تكرار كرد و با تاءكيد فرمود:
تمام خواروبار موجود در منزل را ببر و در بازار بفروش .معتب گفت :
دستور امام عليه السلام را اجرا نمودم و خواروبار موجود منزل را فروختم . بمن فرمود:
اينكه
وظيفه داراى احتياجات غذاى منزل ما را مانند اكثر متوسط مردم روزبروز خريدارى كنى ، بعلاوه فرمود:قوت خانواده ام بايد نصفش از جو و نيمش از گندم تهيه شود.(631)
2 - سلمان
بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمابووائل مى گويد:من و رفيقم بر سلمان وارد شديم . سلمان فرمود:اگر پيامبر صلى الله عليه و آله ازتكليف براى ميهمان نهى نكرده بود خود را به زحمت افكنده و طعام خوبى براى شما تهيه مى كردم .مقدارى نان و نمك حاضر كرد. رفيقم گفت :اگر با اين نمك قدرى سبزى هم بود بهتر بود! سلمان آفتابه خود را
گرو گذاشت و مقدارى سبزى خريد.پس از صرف غذا رفيقم در مقام شكر خدا گفت :خدا را حمد مى كنم كه ما را به آنچه داده قانع گردانيده است
(632).سلمان فرمود:اگر قانع بودى آفتابه ام به گرو نمى رفت (633) (البته اين حكايت با مختصرى اختلاف كه آن
شخص ابوذر بوده و بجاى سبزى نعناع بود، نيز نقل شده است ).