اِكمال دين و اِتمام نعمت - شمیم ولایت نسخه متنی

طبق قواعد نحو، ظرف يا مفعول فيه كه متعلق فعل است كنار فعل خودش ذكر مي‏شود، ليكن تقديم (اليوم) كه ظرف است و در حقيقت نقش مبتدا را ايفا مي‏كند، براي اهميت بخشيدن به آن روز بزرگ است. بنابراين، معناي آن چنين مي‏شود: امروز همان روزي است كه....
سرّ اين اهتمام آن است كه وقتي واقعه مهمي رخ مي‏دهد، زمان و مكان آن نيز از احترام و اهميت آن واقعه متأثر مي‏شود. از اين‏رو آن زمان و مكان در اول كلام ذكر مي‏شود. چنان‏كه اهل سنّت نقل كرده‏اند، پيغمبر اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم نيز آيات مهمّي را كه مايه تعجّب او مي‏شد، با اذن الهي در ابتداي سوره قرار مي‏داد: «... وكان إذا أعجبتْه آيات جعلهنّ صدر السّورة... »[1]. در واقع اين آيات مهم را برجسته مي‏كرد تا مورد توجه همگان قرار گيرد.

اِكمال دين و اِتمام نعمت

«اِكمال» و «اِتمام» كه متضاد هر دو «نقص» است، از ريشه «كمل» و «تمم» و از جهت معنا به يك‏ديگر نزديك هستند. اگرچه گاهي در مسامحات عرفي «اتمام» و «اكمال» جاي يك‏ديگر استعمال مي‏شوند، ليكن در نگاه دقيق لغوي با يك‏ديگر تفاوت دارند. راغب اصفهاني در فرق اين دو واژه مي‏گويد: تمام شدن يك چيز بدين معناست كه به جايي برسد كه تمام اجزاي آن بدان ملحق شود و احتياج به چيزي ديگر نداشته باشد، در حالي كه ناقص، به اشياي خارج از خودش احتياج دارد[2].

[1] ـ درالمنثور، ج3، ص17، ذيل آيه مورد بحث.

[2] ـ تمام الشي‏ء: انتهاؤه إلي حدّ لايحتاج إلي شي‏ء خارج عنه و الناقص: ما يحتاج إلي شي‏ء خارج عنه(مفردات، «تمم» ).